Inventieve samenwerkingen

Jonge aanwas

Dealbreakers Learning Community
Dealbreakers ondersteunt gemeenten in het vormgeven van een preventieve aanpak tegen jonge aanwas in de (drugs)criminaliteit. In 2021 startten vijf gemeenten met de pilot van Dealbreakers: Leiden, Delft, Zoetermeer, Gouda en Leidschendam-Voorburg. Na een succesvolle pilotfase kunnen sinds 2023 alle gemeenten in de regio gebruik maken van het aanbod. Inmiddels hebben ook Noordwijk, Nieuwkoop, Krimpenerwaard, Alphen aan Den Rijn en Rijswijk zich aangesloten. Verder werkt Dealbreakers samen met de gemeente Den Haag en het programma Preventie met Gezag dat binnen de gemeente wordt uitgevoerd. In de Dealbreakers Learning Community wisselen de gemeenten die aan de slag zijn met Dealbreakers ervaringen uit en helpen ze elkaar. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het RIEC Den Haag.

Vastgoedfraude

Landelijke Fenomeentafel Ondermijning in de vastgoedketen
Vastgoed speelt een belangrijke rol voor de bedrijfsvoering van criminelen - bijvoorbeeld bij drugsproductie en mensenhandel. Maar ook om hun crimineel vermogen te investeren of wit te wassen. In de LFT Ondermijning in de vastgoedketen worden de publieke en private krachten gebundeld om ervoor te zorgen dat de overheid en de vastgoedsector weerbaarder worden tegen georganiseerde ondermijnende criminaliteit. In het voorjaar van 2022 is onder coördinatie van het LIEC de opdracht van deze LFT geformuleerd en door het Landelijk Strategisch Overleg (LSO) bekrachtigd. Er is vervolgens een start gemaakt met de uitvoering van verschillende acties die een langdurigere inzet vragen, zoals knelpunten in wet- en regelgeving, rond gegevensdeling en bepaalde gelegenheidsstructuren. Maar ook zijn concrete handelingsperspectieven ontwikkeld en verspreid zodat de ondermijningsaanpak wordt versterkt. Voor vragen en meer informatie kunt u contact opnemen via: lft@liec.nl.

Achmea convenant
In april 2022 besloten de Gemeente Amsterdam en vastgoedbelegger Achmea Real Estate nauw samen te gaan werken om woningmisbruik door criminelen te voorkomen en aan te pakken. In een convenant werden concrete afspraken gemaakt over preventie, kennisdeling en het verbeteren van de screening van nieuwe huurders. Na een looptijd van een jaar is het convenant geëvalueerd. In deze video kijken Gemeente Amsterdam, Achmea Real Estate en het RIEC Amsterdam-Amstelland terug op een succesvolle samenwerking waarbij ook veel bewustwording voor het thema is gecreëerd. 

Aanpak bedrijventerreinen
Het Lectoraat Ondermijning van Avans Hogeschool deed in opdracht van Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland onderzoek naar ondermijning op bedrijventerreinen. Dit resulteerde in drie projecten waarin data-gedreven en informatie-gestuurd werken centraal staan:

1. Een risicotaxatietool voor de provincies Noord-Brabant en Gelderland.
2. De handreiking informatiebeeld bedrijventerreinen en handreiking interventies voor gemeenten.
3. Tools om ondernemers op bedrijventerreinen weerbaar te maken tegen misbruik van hun ondernemingen door criminelen.

Deze geven op provinciaal, gemeentelijk en ondernemer-niveau inzicht in mogelijk ondermijnende activiteiten en bieden direct een handelingsperspectief om met de relevante partijen aan de slag te gaan. Hiervoor is met verschillende partijen samengewerkt. Voor het innovatieve karakter waarop de projecten op elkaar aansluiten werd de Ondermijning Innovatie Award 2022 toegekend. Meer lezen? Klik hier.

App Veilig Zakelijk Verhuren (VZV)
PVO Brabant-Zeeland werkt aan een app die verhuurders helpt om misbruik van panden te bestrijden. Via de app stellen verhuurder en huurder een speciale huurovereenkomst op. De huurder tekent daarmee voor verregaande aansprakelijkheid, onaangekondigde controles van het pand en een fikse boete bij constatering van criminele activiteiten. In de VZV-app wordt een bestaande werkwijze in Brabant-Zeeland niet alleen gedigitaliseerd, maar komen er ook innovatieve hulpmiddelen beschikbaar. De identiteit en bedrijfsgegevens van de huurder worden bijvoorbeeld automatisch geverifieerd. Basis voor deze ontwikkeling is het onderzoek van een student van Avans Hogeschool. Hij sprak hiervoor vele partners uit het veiligheidsdomein en stakeholders vanuit branches zoals makelaardij en notariaten. Zij worden bij de uitrol weer betrokken. Er lopen al enkele succesvolle pilots. De lancering staat gepland voor Q1 van 2024. Houd www.pvo-brabant-zeeland.nl in de gaten voor het laatste nieuws.

Tafel 020
Het publiek-private samenwerkingsplatform Tafel020 heeft als doel vastgoed in de regio Amsterdam-Amstelland weerbaar te maken tegen ondermijnende criminaliteit. Dit doen publieke en private partijen samen op de volgende manieren: 

• (H)erkennen waar het fout gaat door melden en kennis- en informatie uitwisseling 
• Voorkomen dat het steeds opnieuw kan gebeuren door barrières te creëren 
• Optreden wanneer we stuiten op criminele activiteiten 

Wil je weten hoe dit in concrete initiatieven wordt omgezet? Volg deze LinkedIn pagina voor meer informatie.

Sierteeltsector

Aanpak weerbare sierteeltsector
De sierteeltsector is vanwege haar fijnmazige internationale logistiek kwetsbaar voor criminele inmenging. Bijvoorbeeld smokkel en arbeidsuitbuiting. Deze samenwerking is gericht op het aanpakken van ondermijnende criminaliteit en mistanden in de sector. De focus is preventie, waarbij de samenwerking zich richt op het weerbaar maken van bedrijven. Dit wordt gedaan door: het delen van kennis, het bevorderen van toezicht, controle en handhaving, vergroten van meldingsbereidheid en het helpen opwerpen van barrières. Bij de aanpak zijn diverse overheidspartners betrokken zoals de gemeente Westland, Katwijk, Aalsmeer en Uithoorn, politie, Openbaar Ministerie, Douane, RIEC Den Haag, RIEC Amsterdam-Amstelland en de Belastingdienst. Maar ook private partijen als Royal FloraHolland. Er wordt actief samengewerkt met partijen als TLN, TFOC, HVO Querido, SNCU, PVO Den Haag, PVO Amsterdam-Amstelland, PVO Nederland, CCV, en vele anderen. Kijk voor meer informatie op www.weerbaresierteeltsector.nl 

Vakantieparken

Programma Vitale Vakantieparken
Het programma Vitale Vakantieparken is een samenwerking van elf Veluwse gemeenten en de provincie Gelderland. Ze werken samen met recreatieondernemers en andere partners aan allerlei vraagstukken op en rond vakantieparken. Het programma richt zich vooral op het ontwikkelen en realiseren van instrumenten en initiatieven die gemeenten en anderen helpen bij de uitvoering. Zo wordt samengewerkt aan een kwalitatief goed aanbod van parken waar recreanten graag verblijven. Nu en in de toekomst. Kijk voor meer informatie op www.vitalevakantieparken.nl. 

Actie-agenda vakantieparken
Op veel plekken in Nederland werken ondernemers, gemeenten, regio’s en provincies aan de toekomst van vakantieparken. De Actie-agenda Vakantieparken brengt partijen samen en wil met verschillende acties en het uitwisselen van kennis en ervaring de aanpak van vakantieparken ondersteunen. Ook geeft zij richting aan de (beleids)inzet van alle partners die betrokken zijn bij deze agenda. Deze Actie-agenda is tot stand gekomen in samenwerking tussen verschillende overheden (Rijk, provincies, gemeenten), VNG en hun partners in het veld, zoals HISWA-RECRON, GGD GHOR NL, Leger des Heils, Federatie Opvang (nu Valente) en het Landelijk Informatie en Expertisecentrum (LIEC). Daarnaast is door verschillende andere organisaties inbreng geleverd. Kijk voor meer informatie op: www.actieagendavakantieparken.nl. 

Ariadne project
Het Ariadne project is een samenwerkingsproject van het OM, politie en provincie in Gelderland. Samen pakken zij criminaliteit en ondermijning aan op en rondom vakantieparken. Daarbij ondersteunen zij Gelderse gemeenten intensief op het gebied van toezicht en handhaving.
Gelderse gemeenten worden ondersteund door:

• Het inzetten van een expertteam dat gemeenten adviseert en ondersteunt bij een effectieve (integrale) aanpak.
• Versterken de informatiepositie van (overheids)partners door het verzamelen en analyseren van informatie.
• Samenwerking tussen gemeenten, politie, Openbaar Ministerie en andere partners te organiseren en structureel in te bedden.

Dit project is financieel mogelijk gemaakt door het Ministerie van Justitie en Veiligheid, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties en provincie Gelderland. Hierdoor is de ondersteuning kosteloos voor gemeenten. Meer informatie is hier te vinden.

Criminele geldstromen

Succesvolle samenwerking met KVK wordt landelijk uitgerold
RIEC Amsterdam-Amstelland heeft samen met de Belastingdienst en KVK een pilotproject opgezet om malafide rechtspersonen actief te laten ontbinden door de KVK als deze aan de ontbindingsvoorwaarden voldoen. Wegens succes wordt deze pilot niet alleen omgezet een vaste samenwerking, maar zal deze ook op korte termijn worden uitgerold in de andere RIEC-regio’s. Kijk hier voor meer informatie. 

Innovatief afpakken - RIEC Limburg
Het RIEC Limburg is sinds 2018 actief gestart met bestuurlijk afpakken en ondersteunt hierbij de 31 Limburgse gemeenten. Bestuurlijk afpakken is simpelweg het terugvorderen van openstaande posten bij ondermijners. Dit kunnen onder andere fraudeposten zijn met uitkeringen en/of subsidies, opgelegde boetes en verbeurde dwangsommen. In de afgelopen jaren zijn vele casussen succesvol afgerond. Op advies van het RIEC Limburg is een tweetal gemeenten bereid gevonden om een geldhond in te zetten tijdens een actiedag. Bij binnenkomst sloeg de hond direct aan op de broek van het subject. Dit leverde helaas slechts een paar honderd euro op. De hond bleef blaffen bij een gesloten ruimte. Achter de deur werden vuilniszakken met 25 kilo aan hennep aangetroffen, goed voor een straatwaarde van 100.000 euro. Een mooie bijvangst die alsnog door de aanwezige politie werd afgepakt.

Programma criminele geldstromen bij RIEC Limburg
Het landelijke programma criminele geldstromen is in Limburg belegd bij het RIEC Limburg. Om de integraliteit te bevorderen, is een programmaraad geïnstalleerd. Deze programmaraad wordt aangevoerd door twee portefeuillehouders: Belastingdienst (regiodirecteur MKB) en een burgemeester. De leden van de programmaraad zijn beslissers in hun eigen organisaties en geven sturing aan het programmaplan. De programmaraad focust niet enkel op de afgepakte euro’s. Interne processen (de keten) bij partners, de doelstellingen en beleid van verschillende overheidsdiensten die de strijd tegen het criminele geld aangaan, vormen evenzo een belangrijk aandachtspunt om samen vooruit te komen. Naar aanleiding van een rapport van de Algemene Rekenkamer, waarin kritiek werd geuit op de samenwerking in de afpakketen, heeft de programmaraad de wens uitgesproken een nulmeting te laten uitvoeren. Centrale vraag hierbij wordt hoe Limburg ervoor staat en hoe beleid en/of uitvoering beter op elkaar afgestemd kunnen worden.  

Weerbaarheid tegen criminele crypto-stromen
Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland is een innovatieve samenwerking aangegaan met het crypto-analysebedrijf TRM Labs. Aanleiding was informatie die de crypto-experts van TF-RIEC tegenkomen in open bronnen als Telegram. Ze vonden veel crypto-adressen in een Nederlandse context van strafbare feiten. Deze informatie is veelal niet beschikbaar in analysetools. In overleg met het OM en de FIOD is daarom een set relevante adressen gedeeld met TRM. Dat heeft na extra eigen onderzoek inmiddels meer dan vijftig adressen geflagd en het gaat nu zelfstandig door met deze methodiek. Zo worden crypto-exchanges als Bitvavo, die de tool gebruiken, weerbaarder tegen criminele crypto-stromen. Bovendien versterkt het verbeterde proces de hele meldingsketen (FIU/Politie/OM).

Overig

LIEC Field Lab Hub
De maatwerkprogramma’s – Field Labs- van het LIEC Field Lab Hub richten zich op het ondersteunen van teams of individuele professionals in de praktijk van integrale samenwerking en het samen creëren van stevige impact op ingewikkelde veiligheidsproblemen. Na een besluit van het Strategisch Beraad Ondermijning is begin dit jaar binnen het LIEC een faciliteit ingericht voor het borgen, organiseren en doorontwikkelen van dit instrument dat 10 jaar geleden werd ontwikkeld door bestuurskundigen verbonden aan de Harvard Kennedy School, de universiteit van Tilburg en de Said Business School van de universiteit van Oxford. Wilt u meer weten? Neem dan contact op via Fieldlabhub@LIEC.nl.

Versterkingsprogramma Weerbaar tegen Ondermijning
Het Versterkingsprogramma Weerbaar tegen Ondermijning is het structurele versterkingsprogramma van het RIEC Rotterdam. Het Versterkingsprogramma Weerbaar tegen Ondermijning versterkt de aanpak van ondermijnende criminaliteit in de regio Rotterdam, met een focus op ondermijnende criminaliteit afkomstig uit de handel in cocaïne. Dit gebeurt volgens een werkmethodiek welke implementeerbaar is op meerdere ondermijningsthema’s. Deze werkmethodiek is ingericht volgens de lijnen Inzicht, Terugdringen, Voorkomen en Leren & Ontwikkelen. Hierbinnen wordt inzicht in ondermijningsthema’s gecreëerd, de ondermijningsaanpak ondersteund, geholpen criminaliteit te voorkomen en in diverse vormen van educatie voorzien. Het doel is ondersteuning bieden in de aanpak van criminele bedrijfsstructuren en het versterken van gemeenten en goedwillende partijen in hun weerbaarheid tegen criminaliteit. Dit wordt bereikt door samenwerkingen met (semi) overheidspartners en private partners uit het bedrijfsleven.