Tekst Andrea Jansen en Eefje Goderie
Foto Shutterstock

In deze editie van Code Geel een overzicht van recente onderzoeken en praktische tools gericht op het tegengaan van ondermijning in de sport.

Voor enkele hieronder genoemde tools is het nodig om eerst in te loggen op het Kennisplatform Ondermijning voordat u op de link klikt. Nog geen account? Ga naar www.kennisplatformondermijning.nl

Onderzoeken

Van inzicht naar aanpak - Een onderzoek naar ondermijning in de amateursport in de regio Rotterdam
In dit rapport wordt verslag gedaan van een onderzoek naar ondermijning in de amateursport in de 25 gemeenten in de RIEC-regio Rotterdam. Naast het ontrafelen van het fenomeen en het in beeld brengen van indicatoren voor criminele inmenging zijn op basis van een datamodel voorspellingen gemaakt van de omvang van ondermijning in de amateursport en is een handelingsperspectief ontwikkeld met betrekking tot signalering en aanpak.

Criminele inmenging in de Amsterdamse amateursport
In 2020 is in opdracht van de ministeries Volksgezondheid, Welzijn en Sport en Justitie en Veiligheid een landelijk onderzoek gedaan naar criminele inmenging binnen de amateursport. Het landelijke rapport bevat aanknopingspunten om lokaal verder onderzoek te doen naar dit fenomeen. De doelen van het Amsterdamse onderzoek zijn:

  • Aanknopingspunten bieden voor handelingsperspectief tegen criminele inmenging.
  • In kaart brengen in hoeverre betrokken actoren criminele inmenging kunnen signaleren.
  • In kaart brengen hoe sportclubs zich weren tegen criminele inmenging.
  • Een globale schatting maken van de mate waarin en de manieren waarop criminele inmenging plaatsvindt in de Amsterdamse amateursport.

Ondermijningsrisico’s in de Gelderse sport in beeld - Verkennend onderzoek als opstap naar een provinciale aanpak
Een verkennend onderzoek dat DSP-groep in Gelderland uitvoerde in de tweede helft van 2020. De centrale onderzoeksvraag luidt: Waar liggen de belangrijkste ondermijningsrisico’s in de Gelderse sportsector en welke rol kan de provincie op zich nemen om die risico’s tegen te gaan?

Criminele inmenging bij amateursportverenigingen
Dit rapport is het resultaat van een onderzoek uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het maakt onderdeel uit van het Brede Offensief Tegen Ondermijnende Criminaliteit. Het rapport brengt de aard en omvang van criminele inmenging bij amateursportverenigingen in beeld. Ook wordt er aandacht besteed aan een handelingsperspectief om ongewenste situaties van criminele inmenging te voorkomen.

Criminele inmenging bij amateursportverenigingen: aard, omvang en handelingsperspectief
Dit onderzoek is uitgevoerd door Bureau Bruinsma, het Mulier Instituut en de Universiteit van Tilburg in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het onderzoek brengt de aard en omvang van criminele inmenging bij amateursportverenigingen in beeld. Ook wordt aandacht besteed aan een handelingsperspectief om ongewenste situaties van criminele inmenging in clubs te voorkomen. Het onderzoek is beschikbaar via het Kennisplatform Ondermijning

Rode dradenanalyse criminele inmenging in de amateursport. Een kennisoverzicht van de aard, omvang, risico’s en handelingsperspectieven
Het CCV heeft samen met het Mulier Instituut de overeenkomsten en verschillen van 20 studies naar criminele inmenging in de amateursport in kaart gebracht. Uit de analyse blijkt onder meer dat er 51 interventies mogelijk zijn om criminaliteit in de amateursport aan te pakken.

Praktische middelen

Integriteitsrisico's bij sportclubs
Een signaal- en interventiekaart van Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland die sportclubs helpt bij het herkennen en begrijpen van de werkwijze van 'knuffelcriminelen'. Na inloggen beschikbaar op het Kennisplatform Ondermijning.

Factsheet 'Criminele inmenging bij sportverenigingen'
Een factsheet van RIEC Noord-Holland over het herkennen van risico's op en signalen van criminele inmenging in de sportwereld. Daarnaast biedt het mogelijkheden voor handhaving, repressie en preventie door gemeenten. Na inloggen beschikbaar op het Kennisplatform Ondermijning.

Meer handige tools

Tool spookbewoning
De tool spookbewoning helpt gemeenten door verschillende indicatoren in beeld te brengen welke woningen mogelijk onterecht langer dan 6 maanden leegstaan in de Basisregistratie Personen (BRP) en mogelijk voor criminele doeleinden worden gebruikt. De tool is na inloggen beschikbaar op het KPO.

Handleiding verstrekking van BRP-gegevens aan EU-overheidsorganen
Gemeenten kunnen nu, op lokaal niveau, een stap zetten in de internationale bestuurlijke samenwerking tegen georganiseerde criminaliteit. De nieuwste handleiding van het EURIEC laat zien hoe gemeenten met een kleine wijziging bepaalde BRP-gegevens kunnen delen met andere overheden binnen de EU. Wellicht net dat ene puzzelstukje dat een bestuurlijke interventie mogelijk maakt.

Factsheet: Rol van notaris bij de bestrijding van ondermijning
Notarissen lopen het risico om ongewild in aanraking te komen met criminelen en criminele organisaties die misbruik willen maken van hun dienstverlening. Dit kan leiden tot dilemma’s en situaties die als lastig worden ervaren. Samen met hen en de KNB heeft Taskforce-RIEC deze factsheet ontwikkeld. Hierin is beschreven wat ze kunnen en moeten doen. 

Toolbox Bedrijventerreinen
Dat afgelegen bedrijventerrein waar je bij sommige panden een ‘niet-pluis gevoel’ krijgt. Voor veel gemeenten is het moeilijk om een informatiebeeld van zo’n gebied te maken. De Toolbox Bedrijventerreinen van Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland  helpt hierbij. Met bijvoorbeeld passende handelingsperspectieven en de Risicotaxatietool Bedrijventerreinen die Provincie Noord-Brabant ontwikkelde. Alle instrumenten vind je hier handig bij elkaar.

Handreiking Informatiebeeld recreatieparken 
De Handreiking Informatiebeeld recreatieparken neemt u stap voor stap mee in het opbouwen van een informatiebeeld op een recreatiepark. Het uiteindelijk beeld geeft inzicht en kan gebruikt worden als onderbouwing van uw aanpak of beleid. De handreiking biedt gemeenten een datagedreven aanpak voor 100% Vitale Vakantieparken.