Tekst Andrea Jansen
Foto Hollandse Hoogte

Integraal Handhaver en Bijzonder Opsporingsambtenaar John van Ratingen kent het uitgestrekte buitengebied van Peel en Maas op zijn duimpje. Hij weet precies waarom dit gebied aantrekkelijk is voor criminelen: dichtbij de snelweg, veel leegstaande boerenschuren met verschillende opritten en weinig zicht op de schuren van buitenaf. “Je moet er wel oog voor hebben, want vanaf de weg zie je niets. Zeker niet overdag.”

John van Ratingen, Integraal Handhaver en Bijzonder Opsporingsambtenaar van gemeente Peel en Maas
John van Ratingen, Integraal Handhaver en Bijzonder Opsporingsambtenaar van gemeente Peel en Maas

Hij wijst op een groepje woningen dat lukraak bij elkaar staat. De tuinen geheel omheind, de schuren onzichtbaar vanaf de weg. Een klein terrein is geheel afgeschermd met hoge heggen en dichte hekken. ‘Pas op voor de hond’, prijkt op verschillende plekken langs het perceel. Op de achtergrond klinkt het lawaai van de A67. In dit gebied werd al een aantal hennepkwekerijen en xtc-labs ontdekt. Er zijn er meer, verwacht John.

Proeftuin

In 2015 zag de gemeente Peel en Maas een enorme toename van dumpingen van afval van hennep en synthetische drugs. Dat gaf veel schade en overlast. De burgemeester startte samen met de gemeente Horst aan de Maas een proeftuin om deze dumpingen tegen te gaan.

“We besloten om het eens heel anders aan te pakken”, vertelt Jeroen Stempher, ambtenaar Openbare Orde en Veiligheid van de gemeente Peel en Maas. “Samen met de partners vroegen we ons af wat we als crimineel nodig zouden hebben om drugs te produceren. We kwamen al snel uit bij de locatie: je hebt een plek nodig om hennep te verbouwen of xtc te maken. We hebben hier veel leegstand, boeren die stoppen met hun bedrijf. Daarom besloten we ons hierop te richten.”

Jeroen Stempher, ambtenaar Openbare Orde en Veiligheid van gemeente Peel en Maas
Jeroen Stempher, ambtenaar Openbare Orde en Veiligheid van gemeente Peel en Maas

“Bijna iedereen was al eens benaderd door criminelen”

Het doel was vooral om het buitengebied alerter en weerbaarder te maken. “We wilden mensen laten zien hoe gevaarlijk het is om je schuur ‘zomaar’ te verhuren. Van criminelen kom je niet zo makkelijk weer af. Bovendien loop je kans dat je woning gesloten wordt.”

Risicoadressen

Met behulp van informatie uit de systemen van alle partners selecteerde het integrale team tien risicoadressen in Peel en Maas. Deze werden allemaal bezocht door John van Ratingen en de wijkagent. Bij twee ervan bleek het vlak voor het bezoek al mis. In één schuur werd een xtc-lab gevonden en in de kelder onder een loods een hennepkwekerij.

Toolkit communicatie

Benieuwd hoe de gemeente Peel en Maas het communicatietraject heeft vormgegeven? Het LIEC heeft er een handige toolkit van gemaakt. Gebruik is kosteloos. U vindt de communicatietoolkit op RIEC.nl.

Op de acht andere risicoadressen werd het team van politie en gemeente juist heel hartelijk ontvangen. John: “Bijna elk adres was al eens benaderd door criminelen. Voor de mensen die we bezochten was het daarom een herkenbaar probleem. Zij voelden zich gesteund door het bezoek.” Lastiger was het om informatie van de bewoners te krijgen over verdachte locaties in de buurt. “Mensen zijn erg bang voor represailles.”

“Van criminelen kom je niet zo gemakkelijk af”

Communicatietraject

De acties werden ondersteund door een communicatietraject, zodat het effect veel verder reikte dan de tien bezochte boerderijen. Jeroen: “Dat communicatietraject zetten we door en we willen ons nu ook meer gaan richten op de professionals die vaak in het buitengebied komen. Ook kijken we of we meer kunnen samenwerken met private partijen.”

Over het resultaat van de acties is Jeroen zeer tevreden. “Ik kan natuurlijk niet garanderen dat het helemaal aan onze campagne te danken is, maar de afgelopen twee jaar is het aantal dumpingen van drugsafval hier sterk afgenomen.” De proeftuin krijgt dan ook een meer structureel vervolg.

John popelt om aan de slag te gaan. Hij heeft de eerste adresjes al op het oog en legt die graag langs de meetlat van de partners. “Ik heb best een aardig beeld van het buitengebied, maar als je alle informatie combineert komen er ook adressen naar boven die ik niet zou verwachten. Dat is de grote meerwaarde van deze samenwerking.”

Stappenplan voor de aanpak van hennepteelt in het buitengebied:

  1. De juiste partners bij elkaar zetten. In dit geval: de beide gemeenten (Openbare Werken en Toezicht en Handhaving), RIEC, Belastingdienst, politie, Waterschap en de Groene Brigade (provincie).
  2. Gezamenlijk het probleem definiëren en het doel bepalen.
  3. Alle partners zoeken in hun systemen naar informatie over het gebied en leggen deze informatie naast elkaar.
  4. Hieruit een behapbaar aantal risicoadressen kiezen, in dit geval tien per gemeente.
  5. Deze risicoadressen worden allemaal bezocht door een klein team van politie en gemeente. Het doel is tweeledig: enerzijds controle, anderzijds voorlichting. Hiervoor gebruikt het team een informatiemap.
  6. Dit wordt ondersteund door een communicatietraject. Dit traject loopt nog en wordt de komende tijd uitgebreid.