Tekst Andrea Jansen en Marjolein Spek
Foto MP Media: Joris Verleg
Spotlight op ondermijning
De Koepelgevangenis in Breda stond 22 mei in het teken van de gezamenlijke strijd tegen ondermijnende criminaliteit, tijdens het congres 'Spotlight op Ondermijning'. Het congres, georganiseerd door het Aanjaagteam Ondermijning (ATO) en het Landelijk Informatie en Expertise Centrum (LIEC), trok zo'n 275 bezoekers.
"Drugstolerantie kunnen we absoluut niet accepteren"
De dag werd geopend door de voorzitter van het SBO, Peter Noordanus. Noordanus introduceerde vervolgens Misha Glenny, auteur van onder meer McMaffia. Glenny, afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk, schetste in een bevlogen speech de opkomst van de georganiseerde criminaliteit in Oost-Europa.
Glenny waarschuwde Nederland ook voor het risico op toenemende witwasprakijken. Aangezien Londen - nu dé witwas-hoofdstad van Europa - de aantrekkelijke positie voor criminelen door Brexit kwijt dreigt te raken, is de kans groot dat deze praktijken zich naar Nederland zullen verplaatsen.
Een zorgvuldig voorbereid wetsvoorstel om gegevensuitwisseling tussen overheden te verbeteren, meer ondersteuning voor gemeenten op dit punt en uitbreiding van de samenwerking met de private (financiële) sector in de strijd tegen ondermijning. Dat waren de belangrijkste punten die minister Ferdinand Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) aanstipte in Breda.
Door de ‘spotlight’ op ondermijning te zetten, ziet de samenleving dat de huidige drugsindustrie meer is dan de 'goede oude hippietijd'. De drugsindustrie bestaat uit vele losse elementen, zoals witwaspraktijken, drugsdumpingen en liquidaties, maar ook uit medewerkers in de bovenwereld, zoals autohandelaren, notarissen en de zogenoemde ‘yogasnuivers’. Deze elementen en personen zijn echter allemaal met elkaar verbonden; er lopen overal verbindingslijntjes tussen. Dat moet heel Nederland beseffen, aldus Grapperhaus. De minister hekelde het wegkijken
van met name (succesvolle) hoogopgeleiden. ‘Drugstolerantie kunnen we absoluut niet accepteren.’Tot slot ging Grapperhaus in op de beweringen in de media dat Nederland een narcostaat zou zijn. Hij ontkende dit ten stelligste en gaf als voorbeeld: ‘In Mexico zijn duizenden kandidaten geliquideerd voorafgaand aan de verkiezingen; dat neigt naar een narcostaat. In Nederland is hier absoluut geen sprake van. En met alle partners zorgen wij er ook voor dat dit zo blijft.’
"Nederland is geen narcostaat"
Workshops en speeddates
Tussen de plenaire sessies door werden er vijf workshops gegeven. Thema’s die hierin centraal stonden: Smart overheid, Project IJ-Geld (over onderhandse leningen in de horeca), Integere zeehavens, Het verstoren van criminele geldstromen en ‘Hoe word ik een volleerd witwasser’?
Het laatste deel van de dag stond in het teken van speeddates: in vijftien cellen vertelden enthousiaste sprekers in een kwartier over de succesvolle aanpak van een probleem, volgens de field-lab-methode. Na de speeddates was het tijd voor een welverdiende borrel.
Bron: LIEC
Weet met wie je zaken doet in vastgoed
De toepassing van de Wet Bibob bij vastgoed is complex. Daarom heeft het RIEC Oost-Nederland in samenwerking met Damsté Advocaten de wegwijzer ‘De Wet Bibob en Vastgoed’ ontwikkeld. Deze wegwijzer geeft inzicht in de mogelijkheden van het toetsen van de integriteit van vastgoedpartijen.
Om de wegwijzer te lanceren hield het RIEC Oost-Nederland op 16 mei het seminar Vastgoed, integriteit en de Wet Bibob. Zo’n honderd aanwezigen van gemeenten, politie, provincies en Belastingdienst uit Oost-Nederland, lieten zich bijpraten over vastgoed en integriteit door de burgemeester van Almelo, het Landelijk Bureau Bibob, de lector Blockchain van de Saxion University of Applied Sciences en een vastgoedeigenaar. Damsté Advocaten gaf een uitgebreide toelichting op de mogelijkheden die in de wegwijzer zijn opgenomen.
Bron: RIEC Oost-Nederland
Komen de Hells Angels nu naar België?
Na de motorclubs Satudarah, Catervarius en Bandidos heeft het Nederlandse gerecht nu ook de Hells Angels verboden. Dat leidt in Belgisch Limburg, en vooral in de grensstreek, tot een ‘explosieve situatie’, zegt Cedric Stuyck van de dienst Georganiseerde Misdaad van het Parket van Limburg (België).
“Ze gaan niet meteen een nieuw ‘chapter’ van de Hells Angels oprichten in Limburg, maar sommigen van de Nederlandse leden zullen zich aansluiten bij het chapter in Genk of Lanaken. Hun criminele activiteiten zullen ze in Nederland voortzetten, maar op de clubavond moeten ze wel in België zijn. Motorclubs zonder activiteit in België richten wel afdelingen bij ons op zodra Nederland hen verbiedt. Zo zijn Satudarah en Bandidos hier beland. Die jonge clubs zijn agressiever, want ze moeten ronselcampagnes opzetten om zo snel mogelijk te groeien. Dat afnemen van leden van andere clubs veroorzaakt een explosieve situatie. In de grensregio gaat het vooral om drugsactiviteiten, want dat is het hart van Europa voor synthetische drugs, en alle clubs willen daar een graantje van meepikken.”
Bron: De Morgen
Op 7 juni deed de rechter ook uitspraak in de zaak tegen motorclub No Surrender MC. No Surrender werd als club, inclusief alle chapters en brotherhoods, verboden in Nederland. Op 18 juni diende het hoger beroep van Satudarah MC; de club werd ook in hoger beroep verboden.
Lees ook: Code Geel van juni 2018 over motorbendes
RIEC-LIEC producten- en dienstencatalogus
De integrale aanpak van ondermijning wordt de komende jaren geïntensiveerd. Om de partners optimaal te ondersteunen, hebben de RIEC’s en het LIEC de beschikbare regionale en landelijke producten en diensten gebundeld in een catalogus. Alle producten en diensten zijn ondergebracht in vijf pijlers: objectieve kennis & expertise, integrale intelligence & analyse, slimme (bestuurlijke) weerbaarheid, duurzame samenwerking en flexibele uitvoeringskracht. De accountmanagers van de RIEC’s gaan de producten- en dienstencatalogus gebruiken om gemeenten te adviseren over de versterking van de aanpak van ondermijning. De korte versie, de etalage, wordt uitgedeeld op bijeenkomsten en toegestuurd aan gemeenten.
Bron: RIEC-LIEC
Dag van de ondermijning in Limburg
De komende jaren krijgt de Limburgse aanpak van ondermijning een enorme boost door de toekenning van 10,5 miljoen euro aan versterkingsgelden. Op 3 oktober a.s. organiseert het RIEC Limburg de Dag van de Ondermijning Limburg. Deze dag stelt bezoekers in de gelegenheid te ontdekken wat de versterkingsgelden concreet voor de aanpak van ondermijning in Limburg betekenen.
Aan de hand van verschillende workshops en een informatiemarkt krijgen deelnemers een kijkje in de verschillende (project)keukens. Deze opzet biedt de mogelijkheid te leren van 'good practices' en wellicht aansluiting te zoeken bij de initiatieven. Daarnaast is er voldoende tijd om kennis te maken met alle aanwezige RIEC-partners. Onder de genodigden zijn zowel bestuurders als medewerkers van bij het RIEC-convenant aangesloten partners.
Bron: RIEC Limburg
Justitiële delegatie Oekraïne wil leren van aanpak Brabant-Zeeland
Op 17,18 en 19 juni bracht een justitiële delegatie uit Oekraïne een bezoek aan diverse locaties in Brabant-Zeeland. Een groep van Oekraïense politiemensen en Officieren van Justitie wilde leren van ‘best practises’ op het gebied van de bestrijding en aanpak van georganiseerde criminaliteit.
Eerder dit jaar ontving het actiecentrum Oost-Brabant een verzoek van de Oekraïense Officier van Justitie Sergii Rybchenko. Hij is werkzaam bij de EU Advisory Mission (EUAM) in Oekraïne. Deze organisatie helpt Oekraïense autoriteiten de strijd tegen de georganiseerde misdaad op te voeren en te verbeteren, met name ook op regionaal niveau. Ze ondersteunen de regionale taskforces, die bestaan uit vertegenwoordigers uit het justitiële veld. Deze taskforces werken met informatie-uitwisseling, data-analyse en ontplooien andere activiteiten in de samenwerking. Vergelijkbaar met de activiteiten van Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland.
Doel van het bezoek
Het doel van het bezoek was het delen van ervaringen op het gebied van de bestrijding van de zware criminaliteit in binnen- en buitenland. De delegatie was met name geïnteresseerd in de uitdaging van het ombuigen van een naast elkaar werkende overheidsorganisatie naar een samenwerkende overheid op dit onderwerp.
Programma
Het driedaagse programma was zeer divers en bestond onder andere uit een kennismaking met de organisatie Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland en het Actiecentrum Oost-Brabant; een ontvangst en lunch door burgemeester Jorritsma in Eindhoven en een kennismaking met partners zoals Douane, Openbaar Ministerie en FIOD.
Ter afsluiting is er een diner aangeboden door burgemeester Mikkers (’s-Hertogenbosch).
Bron: Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland
