Code Geel Editie 6

Code Geel Editie 6

Deze printvriendelijke versie bevat niet de volledige inhoud van het online magazine, maar alleen de teksten en een beperkte selectie foto´s. Het hele online magazine met alle foto´s, video´s en multimedia kan worden bekeken op:
https://magazines.riec.nl/codegeel/2019/06

Nog een tip voor het geval u het magazine wil printen: Heeft u een Windows-computer en bekijkt u het magazine met het programma Chrome? Dan adviseren we u voor het afdrukken alleen gebruik te maken van het zogenoemde dialoogvenster (Ctrl+P).

Dit artikel hoort bij: Code Geel Editie 6

Ons kent ons op een klein vliegveld

Tekst Andrea Jansen
Foto Louis Meulstee Photography

Ingeklemd tussen de tennisbaan en de snelweg in Bosschenhoofd, ligt de parkeerplaats van Breda International Airport. Op de virtual gate licht het kenteken op van elke auto die het terrein oprijdt. Achter een laag hekwerk ligt de landingsbaan er vredig bij. Vanaf het terras van de vliegclub zie je de helikopters en vliegtuigen opstijgen en landen. Een redelijk schoon schip, noemt havenmeester en directeur Jan Voeten zijn luchthaven.

Of er sprake is van ondermijning? Jan Voeten betwijfelt het. “Ondermijning vindt overal plaats en ik denk dat ook onze luchthaven kwetsbaar is. Dat kan ik niet ontkennen. Maar tegelijkertijd is hier sprake van een kleine gemeenschap. Het is overzichtelijk; er zijn maar twee toegangspoorten. De luchtvaart is erg gereguleerd. Alles wat afwijkt valt enorm op. Elke vlucht, elk vliegtuig en elke piloot wordt vooraf geregistreerd. Daar zijn criminelen niet dol op.”

Verschil in perceptie

Voor de overheid zijn de kleine vliegvelden een zogenaamde witte vlek: een plaats waarop weinig zicht is. Daarom nam de Taskforce Brabant-Zeeland het initiatief om alle overheidspartners die betrokken zijn bij Breda International Airport, van oudsher Seppe genoemd, bij elkaar te zetten. En dat waren er nogal wat: de KMar, de Douane, de plaatselijke politie, de luchtvaartpolitie, de provincie, de gemeente en natuurlijk de havenmeester zelf. Al die diensten waren regelmatig op het vliegveld aanwezig, maar tot op dat moment nooit tegelijkertijd.

Er was een groot verschil in perceptie tussen de overheid en de luchthaven, merkte Voeten tijdens die eerste bijeenkomst. “Sommige overheidsdiensten hadden toch wat meer het beeld van een crimineel broeinest. Dat beeld was en is er bij ons niet. Maar deze samenwerking heeft ons wel geleerd om anders te kijken naar onze luchthaven. We willen de drempel voor criminelen zo hoog mogelijk maken. We hebben een publieke functie. Dus het moet kloppen.”

Schieten met hagel

Eén incident kan Voeten zich herinneren uit de afgelopen jaren. Een gecharterd vliegtuigje vertrok in 2017 met één passagier en bagage vanaf Breda Airport naar Engeland. Daar werd de passagier aangehouden en bleek zijn tas 11 kilo cocaïne te bevatten. De piloot en de eigenaar van het vliegtuig gingen vrijuit. Voeten wil het gevaar niet ontkennen, maar ook niet overdrijven. “Naast ons op de snelweg razen dag en nacht auto’s en vrachtwagens voorbij. Zonder dat we weten wat daar in zit. Een vliegtuigje vervoert hele andere hoeveelheden dan een vrachtwagen of een zeecontainer.” Binnenkort start een HBO-stagiair met een dreigingsanalyse van de luchthaven. “We willen weten waar we kwetsbaar zijn en daar gericht en pragmatisch mee aan de slag. We willen bij de les blijven, maar niet schieten met hagel op een mug.”

Het vliegveld is twaalf uur per dag open en dus ook twaalf uur per dag gesloten. Dan is er niemand op het terrein. Dat zijn de kwetsbare uren, omdat er dan geen toezicht is. Daarop richten zich dan ook de maatregelen die de luchthaven en de overheidsdiensten gezamenlijk hebben genomen. “De virtual gate is daarvan een duidelijk voorbeeld, maar we bestrijken ook het hele terrein met camera’s.” Stickers van de overheidsdiensten bij de ingang en een intentieverklaring om de samenwerking voort te zetten, onderstrepen de betrokkenheid van de overheidsdiensten bij de luchthaven. Binnenkort krijgt elk klein vliegveld bovendien een wijkagent die speciaal is opgeleid voor controles op luchthavens.

Uit bed

Met behulp van het RIEC probeert Voeten de gebruikers van de luchthaven bewust te maken van ondermijning. Daarnaast overlegt hij regelmatig met vertegenwoordigers van de grootste bedrijven op het terrein over veiligheid. Breda Airport trekt vooral hightech bedrijven aan, die gebaat zijn bij een goede beveiliging. Bovendien is het vliegveld een gewild terrein voor evenementen. De samenwerking met de gemeente is daardoor intensief.

Maar belangrijker nog vindt Voeten de omwonenden van de luchthaven. “Zij vormen onze ogen en oren in de avond en de nacht. We sturen nieuwsbrieven over de ontwikkeling van de luchthaven, over de activiteiten en roepen onze buren op om het te melden als ze vreemde dingen zien. En dat werkt. Als er eens een vliegtuig laat aankomt of vertrekt, dan bellen ze mij uit bed.”

Dit artikel hoort bij: Code Geel Editie 6

Vitale parken op de Veluwe

Tekst Andrea Jansen
Foto RCN De Jagerstee

Echte natuur, ruimte en blijven verrassen. Zo weet camping RCN De Jagerstee in Epe al jarenlang recreanten naar de Veluwe te trekken. Maar de kampeermarkt staat onder druk en het wemelt van de vakantieparken op de Veluwe. Het antwoord op die uitdaging is innovatie, zegt parkmanager Wouter van Reeven van De Jagerstee. “Verbouwen, vernieuwen, thematiseren. Elk jaar bieden wij onze klanten iets nieuws.”

Het programma Vitale Vakantieparken helpt de goede parken om te vernieuwen en aantrekkelijk te blijven voor recreanten. Een uitstekend streven, vindt Van Reeven. “Vitale Vakantieparken is bedoeld voor parken als het onze, die aantrekkelijk zijn voor recreanten en die ook een duidelijke keuze maken voor die doelgroep. Het programma helpt om ons park aantrekkelijk te houden in de toekomst. Door ons ruimte en mogelijkheden te geven om te vernieuwen.”

Bestemmingsplan

Dat lijkt eenvoudiger dan het is. “Wij richten ons honderd procent op recreanten. Dat vraagt van ons dat wij continu veranderen. En dan zit het bestemmingsplan toch wel eens behoorlijk in de weg.” Neem nu de familiebungalow die De Jagerstee al anderhalf jaar wil bouwen. Opa, oma, kinderen en kleinkinderen allemaal in één vakantiehuis. Dat past niet op 75 vierkante meter. Maar volgens het bestemmingsplan mag een bungalow op De Jagerstee niet groter zijn dan dat. “De wil is er bij de gemeente echt wel, maar we lopen volop tegen allerlei procedures aan. De procedures hebben ons inmiddels een flink bedrag gekost, dat gelijk staat aan een half jaar huuropbrengst van de familiebungalow. Die er dus nog steeds niet staat.”

Promotie

Jammer is het dat de aandacht van de media, maar ook van de overheid, veelal uitgaat naar de verpauperde vakantieparken. “Het gebied rond Fort Oranje heeft geen fijn imago overgehouden aan alle ophef rondom die camping. We moeten uitkijken dat op de Veluwe niet hetzelfde gebeurt. Het is een prachtig, zeer toeristisch gebied. Het moet niet vooral over de slechteriken gaan.”

De Jagerstee krijgt wekelijks mensen aan de poort die vragen om permanente bewoning. “Arbeidsmigranten, maar ook mensen met problemen. Toen de camping hier in de buurt door de gemeente werd gesloten, stonden ze hier ook voor de poort. Wij weigeren dat altijd, want half-half, dat werkt niet. Een vakantievierend gezin past niet naast een chalet met arbeidsmigranten.”

Van Reeven vindt dat er in de promotie wel wat meer onderscheid te maken valt, bijvoorbeeld tussen vakantieparken en chaletparken voor arbeidsmigranten. “De wegwijzers zien er hetzelfde uit, in de ANWB-gids staan dezelfde symbolen. Terwijl het om compleet andere parken gaat, voor een hele andere doelgroep. Wees daar duidelijk in. Dan weten bezoekers ook waar ze terechtkomen en voorkom je een negatief beeld van onze prachtige Veluwe.”

Dit artikel hoort bij: Code Geel Editie 6

Maffia tussen de bloemen

Tekst Andrea Jansen
Foto Royal FloraHolland

Vier jaar na dato zijn de Italiaanse maffiosi op de bloemenveiling in Aalsmeer nog steeds niet vergeten. De opgepakte mannen waren al jaren actief op de veiling en stonden bekend als prima zakenpartners. Toen bleek dat ze hele andere intenties hadden dan handel in bloemen, ging een schokgolf door de veiling.

Voor Royal FloraHolland, dat als coöperatie van 4100 kwekers het grootste deel van de Nederlandse bloemenhandel faciliteert, maakte de arrestatie duidelijk dat er vanuit Royal FloraHolland onvoldoende zicht is geweest op deze exporteur. “Achteraf gezien waren er wel signalen”, vertelt Chief Operations Officer Yme Pasma. “Hoe kon dit bedrijf goed draaien, terwijl de handel met Italië er mede door de crisis zo slecht voor stond?”

Supersnel

De signalen werden echter niet opgepikt. Dat moet anders, vindt Pasma. “We hebben beveiliging en bedrijfsrecherche, die zich vooral richten op de zichtbare criminaliteit. Maar fraude en witwassen zijn onzichtbaar voor onze medewerkers, klanten en leden. Samen met het RIEC willen we kijken hoe we daar meer zicht op kunnen krijgen. Dan kunnen we ondermijning steeds beter voorkomen en niet alleen bestrijden.”

De Nederlandse bloemenveilingen behoren samen met Schiphol en de havens tot de grootste logistieke knooppunten van Nederland. Met import en export over de hele wereld, is de bloemenhandel aantrekkelijk voor criminelen. Niet zozeer de veiling zelf is kwetsbaar voor ondermijning, denkt Pasma, maar wel het logistieke proces eromheen. Een derde van de wereldhandel in bloemen loopt via Nederland. De aanvoer komt met vliegtuigen en vrachtwagens vanuit Europa, maar vooral ook uit Afrika en voor een klein deel uit Zuid-Amerika. Vanuit Nederland gaan de bloemen voornamelijk in vrachtwagens door naar Europese landen en Rusland. En dat alles supersnel, want de klant wil verse bloemen.

De klok

Royal FloraHolland speelt hierin de functie van marktplaats, zowel fysiek bij ‘de klok’, als online. De coöperatie regelt ook de betaling tussen exporteurs en kwekers. Voor de leden van de coöperatie is het belangrijk dat de branche zo schoon mogelijk blijft. “Iedereen is zich bewust van de kwetsbaarheid van de bloemenhandel. Onze leden zijn vooral familiebedrijven, die erg loyaal zijn aan de sector en al generaties lang zaken doen op onze veiling. Er wordt veel over elkaar gepraat, het voelt als een dorp. Als het erop aankomt, staan we hier echt schouder aan schouder tegen criminaliteit en dat merken we ook aan de meldingsbereidheid.”

Royal FloraHolland wil samen met de overheidspartners flink investeren in het voorkomen en bestrijden van ondermijnende criminaliteit. “Als je realistisch bent, dan weet je dat het nog steeds gebeurt. Maar we willen er alles aan doen om ondermijning de kop in te drukken. Onze medewerkers, leden en klanten moeten ook de minder zichtbare signalen herkennen. De marges zijn klein in de bloemenhandel, dus als een exporteur niet hard werkt, maar wel veel geld verdient, dan zit daar een luchtje aan.”

Informatiepositie

Strategisch adviseur Bart Schmidt, namens de gemeenten Aalsmeer en Uithoorn trekker van het project Weerbare Bloemenveiling, kan dat beamen. “Onze hoogste prioriteit is een goede informatiepositie op de bloemenveilingen. We moeten zorgen dat we signalen vroeg binnenkrijgen.” In het project werken gemeenten, politie, Openbaar Ministerie, RIEC’s en Belastingdienst nauw samen met private partner Royal FloraHolland. “Door samenwerking met FloraHolland en brancheorganisaties uit de transportsector en door het oppakken van casussen, willen we een start maken met het opbouwen van onze informatiepositie. Bovendien willen we het makkelijker maken om opvallende zaken te melden.”

Voor de betrokken gemeenten Aalsmeer, Uithoorn, Katwijk en Westland is een schone bloemensector van groot belang. “Als criminelen zich nu eenmaal genesteld hebben in de bloemenhandel, dan breidt de criminaliteit zich uit als een olievlek: drugs, mensenhandel, belastingfraude, woonfraude, illegale prostitutie, hennep. Dat wil je niet in je gemeente.”

Economisch belang

Bovendien grenst Aalsmeer voor een groot deel direct aan Schiphol, wat deze regio tot de grootste hub van Nederland maakt. Het economische belang is enorm en er zijn veel prestigieuze nieuwbouwprojecten. Schmidt: “Je wilt voorkomen dat criminelen zich inkopen in deze nieuwbouw en de integriteit van het bestuur beschermen, maar het gaat zeker ook om bescherming van de burger, het bedrijfsleven, de volksgezondheid en de internationale veiligheid.”

Pasma verwacht veel van het project Weerbare Bloemenveiling. “De samenwerking tussen gemeenten, hulpdiensten en FloraHolland was al heel goed”, vindt Pasma, “maar we krijgen nu ook van andere overheidspartners hulp om onze weerbaarheid te vergroten. Die hebben bijvoorbeeld heel veel kennis hoe witwaspraktijken te traceren.” “We willen niet alleen ad hoc acties houden. Dan stopt het, en dan?”, vult Schmidt aan. “Onze informatiepositie moet sterk en continu zijn.”

Dit artikel hoort bij: Code Geel Editie 6

Vijf vragen aan ... Luud Geerlings

Tekst Andrea Jansen
Foto Jeroen Rademakers

Waarom heeft de aanpak van grensoverschrijdende ondermijning een impuls nodig?

“Een groot deel van Nederland grenst aan België en Duitsland. Nederland loopt in de aanpak van ondermijning voor op onze buurlanden. De bestuurlijke aanpak zoals wij die kennen, staat in België nog in de kinderschoenen en is in Duitsland nog helemaal niet aan de orde. Waar we in Nederland al eerder merkten dat er een waterbedeffect ontstond richting gemeenten die minder actief waren in de bestuurlijke aanpak van ondermijning, zien we dit effect nu heel duidelijk bij onze ooster- en zuiderburen.

Voor criminelen zijn de grenzen boterzacht, maar voor onze overheden vormen ze vaak een enorme barrière. En we houden deze barrière in stand door niet met elkaar te communiceren. Daarom heeft het RIEC Limburg de opdracht gekregen om het EURIEC op te richten. Het EURIEC gaat de internationale samenwerking stimuleren en ook de knelpunten in de wet- en regelgeving aankaarten in Nederland, België en Duitsland.”

Waar zitten de knelpunten?

“Allereerst in de uitwisseling van informatie. Of liever gezegd: het gebrek daaraan. Dat komt door de verschillende regelgeving in de drie landen, maar ook omdat we elkaar niet goed genoeg kennen. Een Nederlandse gemeente kan een horecavergunning weigeren op basis van een bestuurlijke rapportage van de politie. Als de aanvrager in een buurgemeente opnieuw een vergunning aanvraagt, mag ook die gemeente de vergunning weigeren op basis van dezelfde bestuurlijke rapportage. Maar stel nu dat die gemeente net over de grens ligt in België of Duitsland, dan heeft die gemeente helemaal geen informatie over de aanvrager en er wordt ook geen signaal gedeeld dat de gemeente alert moet zijn.

Ten tweede is er een groot verschil in opvatting over de rol van het bestuur in de aanpak van ondermijning. In Nederland is het bestuur een belangrijke schakel in die aanpak, maar in België nog niet en in Duitsland heeft de burgemeester louter een ceremoniële functie. Er is bijvoorbeeld in beide landen niet zoiets als de Wet Bibob. Bovendien hebben we verschillende rechtssystemen en een hele andere cultuur. Wij zoeken in Nederland meer de ruimte op. Tel daar nog de taalbarrières bij op en je staat voor een heel complexe uitdaging als je meer wilt gaan samenwerken.”

Wat gaat het EURIEC hier aan doen?

“Als EURIEC gaan we internationale casussen uit het hele grensgebied oppakken. Wij doen dat samen met de RIEC’s, de Belgische ARIEC’s en Duitse partners, zoals bestuur, politie en justitie. We faciliteren de samenwerking, brengen mensen met elkaar in contact, analyseren informatie en schrijven handelingsperspectieven voor de partners in binnen- en buitenland. We inventariseren ook alle knelpunten die we daarbij tegenkomen. Over twee jaar rapporteren we aan de drie regeringen over de bestuurlijke mogelijkheden, knelpunten en oplossingen. Uiteindelijk willen we aanzetten tot wetswijzigingen en meer samenwerking. België is bijvoorbeeld bezig met een Bibob-achtige wet. Hoe mooi zou het zijn als we daarin ook de internationale samenwerking kunnen opnemen!”

Wat kan een burgemeester doen als een crimineel de grens over gaat?

“Er kan nu al meer dan we vaak denken. Veel burgemeesters hebben regelmatig contact met hun collega’s vlak over de grens. Als je ziet dat een crimineel uit jouw gemeente bedrijven start aan de andere kant van de grens, bespreek dat dan eens. Net als je in Nederland zou doen. Daarmee overtreed je de wet niet, een beetje experimenteren mag. Bestuurders die in hun gemeente een grotere internationale casus signaleren, kunnen die via het RIEC onder de aandacht brengen van het EURIEC. Wij gaan daar dan mee aan de slag.”

Wat is er nog meer nodig?

“Heel belangrijk is de bewustwording van de bestuurlijke rol in de aanpak van ondermijning. In Nederland hebben we dat inmiddels goed op de rit, maar in België en vooral Duitsland staan we nog helemaal aan het begin. In Nederland weten we bijvoorbeeld wat we met het begrip ondermijning bedoelen, terwijl België en Duitsland dit begrip niet kennen. Het praat lastig als je een hele andere opvatting hebt over de aanpak van ondermijning en de rol van het bestuur daarin. Daarom gaan we veel aandacht besteden aan bewustwording. Als alle neuzen dezelfde kant op staan kunnen we veel beter samenwerken.”

Dit artikel hoort bij: Code Geel Editie 6

Achter de slagboom

Tekst Andrea Jansen
Foto Rob Gieling

Waar ooit, lang geleden, kinderen speelden tussen het groen en hun ouders een biertje dronken voor de caravan, is nu een troosteloze leegte. Lege kavels, waar de contouren van de stacaravans nog goed te zien zijn. Wat begon als een oase van rust tussen bos en heide in de omgeving van Epe, groeide uit tot een broeinest van criminaliteit en illegaliteit. Een plek waar handhavers van de gemeente niet meer zo graag in hun eentje hun gezicht lieten zien.

Kon een ex-gedetineerde geen woning vinden? Wilde een gezochte crimineel een tijdje onderduiken? Kwam een psychiatrisch patiënt na een opname op straat te staan? Zocht het uitzendbureau een slaapplaats voor een groepje Polen, Roemen of Bulgaren? Op deze camping was altijd nog wel een plekje te vinden. Tegen betaling van een forse huur, dat wel.

Knalrood

In de screening van het programma Vitale Vakantieparken, dat startte op de Veluwe, kleurde in de gemeente Epe deze ene camping knalrood. Foute boel. Voor de Epese burgemeester Hans van der Hoeve was het duidelijk dat dit park aangepakt moest worden. “Niet alleen omdat er veel dingen gebeurden die niet door de beugel konden, maar ook omdat we een echte recreatieve gemeente zijn met 31 vakantieparken, waaronder een aantal landelijke toppers. Zij hebben liever een collega die het goed doet dan iemand die er een rommeltje van maakt.”

Terwijl het gemeentebestuur met de eigenaar van de camping in gesprek ging om samen de recreatieve bestemming nieuw leven in te blazen, ging de eigenaar door het met verhuren van stacaravans voor permanente bewoning. Zelfs een opgelopen dwangsom van 180.000 euro bracht hem niet tot andere gedachten.

Zorgvuldig werd een integrale actie van gemeente, politie, OM, Belastingdienst en ISZW voorbereid. Van der Hoeve toont het dikke projectplan en draaiboek. “We hebben alle bestuurlijke en juridische mogelijkheden tot in de puntjes uitgezocht. Ook heeft het RIEC zoveel mogelijk informatie verzameld, geanalyseerd en gedeeld met de overheidspartners. We hebben tolken geregeld, formulieren laten vertalen in zes talen, afspraken gemaakt over de communicatie en over de veiligheid van alle betrokken medewerkers. We hebben geregeld dat er preventief gefouilleerd mocht worden, omdat er gevaarlijke types rondliepen. Ik kan iedereen aanraden om voldoende tijd te nemen voor de voorbereiding van zo’n integrale actie. Die tijd heb je nodig als je met zoveel partners samenwerkt.”

458 delicten

Op 29 november 2016 om 5 uur ‘s ochtends werd de camping hermetisch afgesloten. Iedereen die op het terrein aanwezig was moest zich legitimeren en alle chalets werden gecontroleerd. Een dertigtal bewoners bleek veroordeeld voor in totaal 458 delicten, waaronder fraude, wapenbezit, geweld, witwassen en drugscriminaliteit. Drie daarvan moesten nog een straf uitzitten. Er werden wapens in beslag genomen, boetes geïnd en in een schuurtje bij één van de chalets zat een illegale drankstokerij. In negentig chalets woonden arbeidsmigranten, vooral Polen, Roemenen en Bulgaren. Een groot deel van hen bleek elders in het land te werken. Ze verkozen een vervallen caravan in het groen boven nog duurdere huisvesting in Amsterdam of Utrecht.

Twee voordelen had de gemeente Epe bij de aanpak van deze camping. Ten eerste werd al heel lang streng opgetreden tegen permanente bewoning. Als iemand zich inschreef bij de gemeente op het adres van een vakantiepark, kreeg hij of zij meteen een brief mee dat dit verboden was. Een week later lag de aankondiging van een dwangsom al in de brievenbus. Ten tweede werd het zorgmijders afgeraden om op vakantieparken te gaan wonen, omdat een vakantiepark geen geschikte plek is voor kwetsbare mensen en er bovendien geen uitkering mogelijk is op zo’n adres. “De sociale problematiek was daardoor beperkt. Uiteraard hebben we hulp aangeboden aan mensen die dat nodig hadden, maar daar is weinig gebruik van gemaakt.”

Consequent

De integrale actie verliep soepel, maar daarmee was het probleem nog niet opgelost. De eigenaar van de camping zocht veelvuldig de publiciteit om te klagen over het optreden van de overheid. Vijftig arbeidsmigranten bezetten het gemeentehuis en eisten een gesprek met de burgemeester. Bovendien liepen de vervolgacties van de overheidspartners niet zo soepel als van tevoren gedacht. Dat vindt Van der Hoeve jammer. “We hadden van tevoren best goede afspraken gemaakt over de opvolging van de inval. Maar in de praktijk blijkt dat de prioriteiten soms anders liggen. Dat is begrijpelijk, maar juist na zo’n actie is het belangrijk om consistent en duidelijk te zijn. Dat hebben we als gemeente dus ook gedaan. Na de inval hebben wij consequent gehandhaafd en dwangsommen opgelegd bij overtreding.”

Bekende gezichten

Uiteindelijk heeft de eigenaar van de camping eieren voor zijn geld gekozen en heeft hij het gehele terrein ontruimd. Het gerucht gaat dat het terrein verkocht is, maar de gemeente weet nog van niets. “Als er een nieuwe eigenaar is gaan wij graag in gesprek om te kijken hoe we van deze camping weer een aantrekkelijk recreatieterrein kunnen maken. Daarbij kunnen we gebruikmaken van de instrumenten die het programma Vitale Vakantieparken biedt.”

De andere dertig vakantieparken in Epe doen het stuk voor stuk veel beter, maar ook hier is soms werk aan de winkel. De gemeente kijkt samen met de eigenaren hoe sommige parken weer aantrekkelijk kunnen worden voor recreanten. Eén park heeft er daardoor voor gekozen om een aantal plaatsen terug te kopen van bewoners. De handhavers en ambtenaren van de gemeente Epe zijn inmiddels bekende gezichten op de vakantieparken. “Pas als je achter de slagboom komt weet je wat er écht speelt op een park.”

Dit artikel hoort bij: Code Geel Editie 6

Kort nieuws

Tekst Andrea Jansen en Marjolein Spek
Foto MP Media: Joris Verleg

Spotlight op ondermijning

De Koepelgevangenis in Breda stond 22 mei in het teken van de gezamenlijke strijd tegen ondermijnende criminaliteit, tijdens het congres 'Spotlight op Ondermijning'. Het congres, georganiseerd door het Aanjaagteam Ondermijning (ATO) en het Landelijk Informatie en Expertise Centrum (LIEC), trok zo'n 275 bezoekers.

De dag werd geopend door de voorzitter van het SBO, Peter Noordanus. Noordanus introduceerde vervolgens Misha Glenny, auteur van onder meer McMaffia. Glenny, afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk, schetste in een bevlogen speech de opkomst van de georganiseerde criminaliteit in Oost-Europa.

Glenny waarschuwde Nederland ook voor het risico op toenemende witwasprakijken. Aangezien Londen - nu dé witwas-hoofdstad van Europa - de aantrekkelijke positie voor criminelen door Brexit kwijt dreigt te raken, is de kans groot dat deze praktijken zich naar Nederland zullen verplaatsen.

Een zorgvuldig voorbereid wetsvoorstel om gegevensuitwisseling tussen overheden te verbeteren, meer ondersteuning voor gemeenten op dit punt en uitbreiding van de samenwerking met de private (financiële) sector in de strijd tegen ondermijning. Dat waren de belangrijkste punten die minister Ferdinand Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) aanstipte in Breda.

Door de ‘spotlight’ op ondermijning te zetten, ziet de samenleving dat de huidige drugsindustrie meer is dan de 'goede oude hippietijd'. De drugsindustrie bestaat uit vele losse elementen, zoals witwaspraktijken, drugsdumpingen en liquidaties, maar ook uit medewerkers in de bovenwereld, zoals autohandelaren, notarissen en de zogenoemde ‘yogasnuivers’. Deze elementen en personen zijn echter allemaal met elkaar verbonden; er lopen overal verbindingslijntjes tussen. Dat moet heel Nederland beseffen, aldus Grapperhaus. De minister hekelde het wegkijken
van met name (succesvolle) hoogopgeleiden. ‘Drugstolerantie kunnen we absoluut niet accepteren.’

Tot slot ging Grapperhaus in op de beweringen in de media dat Nederland een narcostaat zou zijn. Hij ontkende dit ten stelligste en gaf als voorbeeld: ‘In Mexico zijn duizenden kandidaten geliquideerd voorafgaand aan de verkiezingen; dat neigt naar een narcostaat. In Nederland is hier absoluut geen sprake van. En met alle partners zorgen wij er ook voor dat dit zo blijft.’

Workshops en speeddates

Tussen de plenaire sessies door werden er vijf workshops gegeven. Thema’s die hierin centraal stonden: Smart overheid, Project IJ-Geld (over onderhandse leningen in de horeca), Integere zeehavens, Het verstoren van criminele geldstromen en ‘Hoe word ik een volleerd witwasser’?

Het laatste deel van de dag stond in het teken van speeddates: in vijftien cellen vertelden enthousiaste sprekers in een kwartier over de succesvolle aanpak van een probleem, volgens de field-lab-methode. Na de speeddates was het tijd voor een welverdiende borrel.
Bron: LIEC

Weet met wie je zaken doet in vastgoed

De toepassing van de Wet Bibob bij vastgoed is complex. Daarom heeft het RIEC Oost-Nederland in samenwerking met Damsté Advocaten de wegwijzer ‘De Wet Bibob en Vastgoed’ ontwikkeld. Deze wegwijzer geeft inzicht in de mogelijkheden van het toetsen van de integriteit van vastgoedpartijen.

Om de wegwijzer te lanceren hield het RIEC Oost-Nederland op 16 mei het seminar Vastgoed, integriteit en de Wet Bibob. Zo’n honderd aanwezigen van gemeenten, politie, provincies en Belastingdienst uit Oost-Nederland, lieten zich bijpraten over vastgoed en integriteit door de burgemeester van Almelo, het Landelijk Bureau Bibob, de lector Blockchain van de Saxion University of Applied Sciences en een vastgoedeigenaar. Damsté Advocaten gaf een uitgebreide toelichting op de mogelijkheden die in de wegwijzer zijn opgenomen.

Bron: RIEC Oost-Nederland

RIEC-LIEC producten- en dienstencatalogus

De integrale aanpak van ondermijning wordt de komende jaren geïntensiveerd. Om de partners optimaal te ondersteunen, hebben de RIEC’s en het LIEC de beschikbare regionale en landelijke producten en diensten gebundeld in een catalogus. Alle producten en diensten zijn ondergebracht in vijf pijlers: objectieve kennis & expertise, integrale intelligence & analyse, slimme (bestuurlijke) weerbaarheid, duurzame samenwerking en flexibele uitvoeringskracht. De accountmanagers van de RIEC’s gaan de producten- en dienstencatalogus gebruiken om gemeenten te adviseren over de versterking van de aanpak van ondermijning. De korte versie, de etalage, wordt uitgedeeld op bijeenkomsten en toegestuurd aan gemeenten.

Bron: RIEC-LIEC

Dag van de ondermijning in Limburg

De komende jaren krijgt de Limburgse aanpak van ondermijning een enorme boost door de toekenning van 10,5 miljoen euro aan versterkingsgelden. Op 3 oktober a.s. organiseert het RIEC Limburg de Dag van de Ondermijning Limburg. Deze dag stelt bezoekers in de gelegenheid te ontdekken wat de versterkingsgelden concreet voor de aanpak van ondermijning in Limburg betekenen.

Aan de hand van verschillende workshops en een informatiemarkt krijgen deelnemers een kijkje in de verschillende (project)keukens. Deze opzet biedt de mogelijkheid te leren van 'good practices' en wellicht aansluiting te zoeken bij de initiatieven. Daarnaast is er voldoende tijd om kennis te maken met alle aanwezige RIEC-partners. Onder de genodigden zijn zowel bestuurders als medewerkers van bij het RIEC-convenant aangesloten partners. 

Bron: RIEC Limburg

Justitiële delegatie Oekraïne wil leren van aanpak Brabant-Zeeland

Op 17,18 en 19 juni bracht een justitiële delegatie uit Oekraïne een bezoek aan diverse locaties in Brabant-Zeeland. Een groep van Oekraïense politiemensen en Officieren van Justitie wilde leren van ‘best practises’ op het gebied van de bestrijding en aanpak van georganiseerde criminaliteit.

Eerder dit jaar ontving het actiecentrum Oost-Brabant een verzoek van de Oekraïense Officier van Justitie Sergii Rybchenko. Hij is werkzaam bij de EU Advisory Mission (EUAM) in Oekraïne. Deze organisatie helpt Oekraïense autoriteiten de strijd tegen de georganiseerde misdaad op te voeren en te verbeteren, met name ook op regionaal niveau. Ze ondersteunen de regionale taskforces, die bestaan uit vertegenwoordigers uit het justitiële veld. Deze taskforces werken met informatie-uitwisseling, data-analyse en ontplooien andere activiteiten in de samenwerking. Vergelijkbaar met de activiteiten van Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland.

Doel van het bezoek
Het doel van het bezoek was het delen van ervaringen op het gebied van de bestrijding van de zware criminaliteit in binnen- en buitenland. De delegatie was met name geïnteresseerd in de uitdaging van het ombuigen van een naast elkaar werkende overheidsorganisatie naar een samenwerkende overheid op dit onderwerp.

Programma
Het driedaagse programma was zeer divers en bestond onder andere uit een kennismaking met de organisatie Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland en het Actiecentrum Oost-Brabant; een ontvangst en lunch door burgemeester Jorritsma in Eindhoven en een kennismaking met partners zoals Douane, Openbaar Ministerie en FIOD.
Ter afsluiting is er een diner aangeboden door burgemeester Mikkers (’s-Hertogenbosch).

Bron: Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland

Dit artikel hoort bij: Code Geel Editie 6

Colofon

Code Geel, Editie 6 Jaargang 3

Publicatiedatum
donderdag 27 juni 2019
Hoofdredactie
Nadine Vaes
Productie
Communicatie LIEC
Eindredactie
Andrea Jansen en Marjolein Spek
Vormgeving
Marjolein Spek
E-mail
communicatie@liec.nl
Internet
http://www.liec.nl
Copyright
CC0 1.0 Universal