Stopsos: Samen met verslaafden tegen drugshandel

“Hartverwarmend”, vond Matteo het initiatief van om samen op een innovatieve manier verslaafden te bereiken. “Ik heb aan den lijve ondervonden wat verslaving kan aanrichten en al kun je maar één persoon helpen, dan is dat het waard.” Een brainstorm waar communicatieadviseurs, projectleiders en Matteo aan deelnamen maakte twee dingen duidelijk: verslaafden denken vrijwel altijd dat zij alleen zijn én zij worden pas echt geholpen door andere verslaafden die de drugs al een tijdje achter zich hebben gelaten. Dat leidde tot de boodschap: Je bent niet alleen, er is een oplossing!

Eigen dokter

“Als verslaafde denk je altijd dat je uniek bent en dat niemand in dezelfde situatie zit als jij. Ook ik dacht altijd: ik ben anders. Totdat ik in de verslavingskliniek terecht kwam en zag dat er veel meer mensen waren zoals ik.” Al de eerste keer dat Matteo alcohol dronk ging het mis: 12 jaar oud nog maar, werd hij thuisgebracht omdat hij niet meer op zijn benen kon staan. Ondanks woedende ouders, gebeurde dit keer op keer opnieuw. “Ik ging ook drugs gebruiken, ik vond het verdovende gevoel prettig. Ik ben een snelle denker en de drugs remden dat wat af. Zo kon ik makkelijker levelen met anderen. Ik werd mijn eigen dokter, voor elk gevoel had ik wel een middeltje.”

Dat ging lang goed, totdat Matteo op zijn 25^ste zijn werk en vriendin verloor en zijn studie de mist in dreigde te gaan. “Ik had geen keus meer, ik kon niet leven mét maar ook niet zonder drugs. Het was de kliniek of de dood.” Hij biechtte zijn verslaving op aan zijn familie en beste vrienden en zocht hulp in een twaalf-stappen-kliniek.

Eenzaam

“In die vijf weken in de kliniek heb ik meer geleerd over mezelf dan in alle jaren daarvoor. Ik leerde mijn ongezonde patronen te herkennen en te vervangen door andere gewoonten: sport, gezond eten, normale sociale contacten. Maar daarna begon het pas echt.” Elke week bezocht Matteo meetings van zelfhulpgroepen. Hij werd zo enthousiast dat hij een zelfhulpgroep oprichtte in Zwolle. “Als ik veel met ‘normale’ mensen omging voelde ik mij eenzaam. Waarom konden zij wel een borrel drinken op vrijdag en ik niet? Bij de zelfhulpgroep zie ik dat ik een ziekte heb, zit ik met verslaafden onder elkaar en helpen we elkaar.”

Vijfenhalf jaar later woont Matteo samen met zijn grote liefde en hun zoontje van drie en heeft hij een succesvol marketingbedrijf. Hij heeft nooit meer naar de drank of drugs gegrepen. Dan zou de obsessie meteen weer terug zijn, denkt hij. “Vroeger had ik het gevoel dat het leven me tegenwerkte. Nu voel ik dat ik de wind in mijn rug heb.”

Stel ambtenaren

De samenwerking tussen Matteo, gemeente Zwolle, politie en RIEC Oost-Nederland mondde uit in een succesvolle campagne met een sms-bom gericht op verslaafden en een website vol ervaringsverhalen, films en podcasts. De samenwerking met de overheid verraste hem. “Van tevoren had ik mijn bedenkingen. Zit ik daar met een stel ambtenaren. Maar ik had het heel erg mis. De gedrevenheid, de snelheid, het oog voor detail, de focus, alles voor zo’n groot mogelijke impact.”

Expertise nodig

Peter Snijders, burgemeester van Zwolle, ziet de samenwerking met ervaringsdeskundigen als een belangrijke stap in de aanpak van drugsproblematiek.

“In Zwolle werken we al enige tijd samen met verschillende overheidspartners om de drugshandel aan te pakken en het gebruik te verminderen. De samenwerking met politie, OM en het RIEC is daarbij heel belangrijk, maar daar redden we het niet mee. Regels en repressie zijn niet voldoende. We willen juist ook voorkomen dat mensen drugs gaan gebruiken of in het circuit terecht komen. Daarvoor hebben we ook de verhalen en expertise van ervaringsdeskundigen nodig. Iedereen die eruit wil, kan nu zien dat het anderen ook gelukt is.”

En de campagne heeft gewerkt, vertelt Matteo. “Onze zelfhulpgroepen hebben telefoontjes, berichtjes en extra bezoekers gehad. Stopsos heeft de wereld een stukje beter gemaakt. Niemand kiest ervoor om zijn eigen leven kapot te maken. Verslaafden zijn juist vaak ruwe diamanten, de meest mooie mensen. Mateloos in gebruik, maar ook mateloos in positiviteit en productiviteit. Ik hoop dat heel veel gemeenten het voorbeeld van Zwolle zullen volgen. Het is zo belangrijk dat we verslaafden de helpende hand reiken.”