Tekst Andrea Jansen
Foto Pixabay
Hoe geef je jongeren die in de criminaliteit zijn beland weer perspectief? De veiligheidscoalitie Midden-Nederland en de uitzendbranche slaan de handen ineen om criminele jongeren aan het werk te helpen.
“Werk is de criminogene factor die het makkelijkst te beïnvloeden is”
Voor Remco Weijburg, strategisch adviseur bij het Openbaar Ministerie Midden-Nederland, is de samenwerking met de uitzendbranche een logische stap. “Werk is de criminogene factor die het makkelijkst te beïnvloeden is. Makkelijker dan vrienden en familie. Jongeren die werk hebben gaan minder snel opnieuw in de fout.”
Samen met Alexander Reuvers, adviseur strategische allianties van RIEC Midden-Nederland en eerder werkzaam in de uitzendbranche, bracht Weijburg de overheidspartners in contact met een aantal grote uitzendbureaus. Wat in eerste instantie ongemakkelijk aanvoelde, mondde uit in een gesprek waarbij beide partijen elkaar uiteindelijk wisten te vinden in een gezamenlijk belang: jonge mensen uit de criminaliteit houden door ze aan het werk te helpen. “In de commerciële wereld is het heel normaal om te vragen: wat is jouw belang? De veiligheidsketen denkt vanuit de eigen problematiek en geeft aan wat een ander moet doen. Terwijl je met het bedrijfsleven juist heel goed kunt praten over gezamenlijke strategische doelen.”
Schaarste
Dat is precies waar Reuvers opdracht vanuit de veiligheidscoalitie op is gericht: kijken waar overheid en bedrijfsleven elkaar kunnen versterken in de aanpak van ondermijning en daarvoor structurele maatschappelijke allianties smeden. Hij ziet veel kansen in de samenwerking met de uitzendbranche. “We willen jongeren toekomstperspectief bieden. Er is schaarste op de arbeidsmarkt, bedrijven zitten te springen om personeel. Ook jongeren die de fout in zijn gegaan verdienen een kans op de arbeidsmarkt. De uitzendbranche is daarbij natuurlijk een onmisbare partner. Daarnaast willen we ook investeren in trainingen voor jongeren en jong volwassenen zodat zij laagdrempelig in de wijk kunnen kennismaken met de arbeidsmarkt.”
Het eerste concrete plan dat uit de samenwerking voortkwam is een pop-up uitzendbureau dat in kwetsbare wijken in Utrecht of omgeving wordt gevestigd. Hulpverleners en uitzendconsulenten van verschillende uitzendbureaus zullen hier samen jongeren klaarstomen voor de arbeidsmarkt. Aethon is één van de uitzendbureaus dat hier aan meewerkt.
“Met goede begeleiding en wat extra aandacht kan ook een jongere die de fout in is gegaan floreren in een bedrijf”
“Wij willen graag investeren in de jeugd en in een veilige maatschappij”, vertelt CEO Liesbeth Griffioen. “Uitzendbureaus hebben een groot netwerk van bedrijven en overheidsorganisaties die medewerkers zoeken en wij doen niet anders dan mensen aan het werk helpen. Geef ons de kandidaten en samen met de hulpverlening zorgen wij voor werk. Met goede begeleiding en wat extra aandacht kan ook een jongere die de fout in is gegaan floreren in een bedrijf.”
Strafblad
Voor het zover is moeten nog wel wat praktische problemen worden opgelost. Zo vragen veel bedrijven een VOG, die veroordeelde jongeren vaak niet kunnen krijgen. Griffioen verwacht dat overheid en opdrachtgevers wel samen tot een oplossing kunnen komen, als het gaat om dit project. Kandidaten worden immers geselecteerd door de gemeente. Ook het OM kan meedenken over het oplossen van problemen rondom de VOG.
Het eerste pop-up uitzendbureau, waarvoor momenteel een locatie wordt gezocht en dat na de coronabeperkingen wordt opgestart, is er in eerste instantie op gericht om tien jongeren met een strafblad aan het werk te helpen. Een kleine groep, met een groot effect, denkt Reuvers. “Door vooral jongeren die bekend zijn in de wijk te selecteren, verwachten we een olievlekwerking. Vrienden zien hun maatje weer aan het werk gaan en zich ontwikkelen, de omgeving ziet het. Broers, zussen en ouders kunnen binnenlopen om informatie te vragen.”
In dit project is het tempo wel iets lager dan normaal is in het uitzendwezen, vindt Griffioen. “Wij zijn gewend om razendsnel te handelen. Is iemand ziek, dan moet er morgen iemand anders staan. We wachten momenteel op een geschikte locatie en op de profielen van de jongeren, dan kunnen we aan de slag. Wij als uitzendbureaus moeten een tandje terugschakelen en de overheid moet een tandje sneller. Maar die verschillen zijn te overbruggen, het geeft veel voldoening om samen plannen te maken om jongeren verder te helpen.”
“Ondernemers die de fout in gaan zouden niet meer in deze branche moeten kunnen werken”
Gouden branche met een zwarte rand
De uitzendbranche wil graag samen met de overheid ondermijnende criminaliteit bestrijden. Bonafide uitzendbureaus hebben veel last van hun malafide branchegenoten, die uitzendkrachten slecht behandelen en ondermaats belonen en zo de uitzendbranche een slechte naam geven. “We zijn een gouden branche met een zwarte rand. Er zijn teveel uitzendbureaus, waarvan een te groot deel malafide is, het is te makkelijk om een uitzendbureau te starten, te stoppen en opnieuw te starten en er is te weinig controle op de branche”, vindt directeur Jurriën Koops van de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU), de grootste branchevereniging voor uitzendbureaus.
Lokaal convenant
De ABU heeft een eigen keurmerk en stelt eisen aan de arbeidsvoorwaarden en kwaliteit van aangesloten uitzendbureaus. De bond heeft samen met de vakbonden een eigen cao-politie (SNCU) opgericht, die controleert of uitzendbureaus hun mensen voldoende betalen. Ook zijn de leden verplicht om aangesloten te zijn bij de Stichting Normering Arbeid, die fraude en illegaliteit in de uitzendbranche tegengaat. Uitzendbureaus die niet voldoen aan deze normen worden uit de branchevereniging gezet, maar kunnen wel blijven bestaan.
Daarom wil Koops samen met de overheid harder kunnen optreden tegen malafide bureaus. “We willen een persoonsgerichte aanpak in de uitzendbranche. Ondernemers die willens en wetens de fout in gaan zouden niet meer in deze branche moeten kunnen werken. Daarvoor zouden we bijvoorbeeld een bestuursverbod kunnen instellen.” Koops ziet ook mogelijkheden voor samenwerking met gemeenten op lokaal of regionaal niveau. “Met meer controles en snellere informatie-uitwisseling tussen de cao-politie, gemeenten, ISZW en Belastingdienst zouden we veel misstanden kunnen voorkomen. Wij willen graag een experiment starten met een convenant in één of twee regio’s.”
Lees de veertien voorstellen voor meer kwaliteit in de uitzendbranche van de ABU.
