Bedreigd

24% van de burgemeesters zegt bedreigd te zijn door criminelen in de huidige functie. Zij werden bedreigd via Twitter, hun auto werd in brand gestoken, een bompakket werd achtergelaten, er kwam ongewenst bezoek aan de voordeur. In enkele gevallen moest een burgemeester onderduiken of thuis bewaakt worden.

Infiltratie

In bijna een kwart van de gemeenten vermoeden of weten respondenten dat iemand is geïnfiltreerd in het bestuur. De (vermeende) infiltratie gebeurde in 39% van de gevallen door een raadslid. Maar ook door een stagiair van een juridische afdeling, die vlak voor het begin van de stage werd opgepakt voor grootschalige drugshandel. Door een wethouder die geld had doorgesluisd naar het buitenland en een aantal nevenfuncties had verzwegen, waaronder die van de Raad van Toezicht van een organisatie die via een aanbesteding een opdracht binnenhaalde. En ook een voormalig wethouder die panden bezat die gelinkt konden worden aan motorgangs en die ook wel erg makkelijk vergunningen verstrekte aan personen uit het criminele circuit.

Omkoping

Omkoping met een crimineel oogmerk komt veel minder voor dan bedreiging of infiltratie. 23 raadslieden hadden één of meerdere keren te maken met een poging tot omkoping. Een raadslid werd bijvoorbeeld benaderd om tegen betaling een vergunning voor een coffeeshop mogelijk te maken, een ander kreeg vijfduizend euro aangeboden om mee te werken aan een bestemmingsplanwijziging en weer een ander raadslid mocht lid worden van de Raad van Toezicht als hij zou meewerken aan een vastgoedproject.

Gevolgen van bedreiging, omkoping en infiltratie

Van alle functionarissen die de enquête hebben ingevuld is 1% bedreigd met ondermijnend effect op de besluitvorming. Bij infiltratie had dit in 8% van de gevallen een ondermijnend effect. In sommige gevallen werd het besluitvormingsproces voorzichtiger doorlopen of flink vertraagd, soms werd een vergunning toch verleend of werd niet gehandhaafd.

“De verwevenheid van kleine gemeenschappen met het lokale openbaar bestuur wordt door meerdere geïnterviewden als kwetsbaar en problematisch aangemerkt.”

Risicofuncties

Wethouders, ambtenaren, raadsleden en burgemeesters springen er hier uit. Wethouders scoren hoog omdat zij enerzijds veel invloed hebben op lokale beslissingen en anderzijds nauw verbonden zijn met de lokale gemeenschap. Dat laatste geldt nog sterker voor raadsleden, een positie die vooral kwetsbaar is als het gaat om infiltratie. Ook ambtenaren blijken kwetsbaar, zeker als zij langere tijd in dezelfde functie werken.

Doorgaans wordt gedacht dat de mate waarin burgemeesters bedreigd worden samenhangt met de mate waarin ze actief zijn in de bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit. Dat blijkt niet uit dit onderzoek. Er worden relatief net zo vaak burgemeesters bedreigd die wel actief zijn in de bestuurlijke aanpak als burgemeesters die dat niet zijn. Wel zijn de bedreigingen aan het adres van de actieve burgemeesters vaak zwaarder.

Maatregelen

Van bedreiging wordt meestal geen aangifte gedaan, van omkoping zelden. Vaak wordt er wel gesproken met politie of Openbaar Ministerie, maar is de bedreiging niet ernstig genoeg, of er is te weinig bewijs om te vervolgen. Slachtoffers ervaarden dit soms als ontmoedigend.

Wethouders worden het vaakst gescreend, raadsleden het minst vaak. Dat is opvallend, omdat uit dit onderzoek blijkt dat raadslid een kwetsbare functie is.

Vier jaar voordat hij deze woorden spreekt begint Ubachs in Laarbeek vol optimisme aan zijn eerste burgemeesterspost. Na twee maanden al schuurt het binnen het college. Tegen het ambtelijk advies in wordt door het college een nieuw bestemmingsplan gewijzigd. De wijziging is aangevraagd door een broer van één van de wethouders. De burgemeester volgt als enige het ambtelijke advies. “Je moet niet te integer willen zijn”, krijgt hij te horen van zijn wethouders.

Laaiend

Een jaar later is er een incident omtrent een andere broer van dezelfde wethouder. Deze broer koopt een horecapand en vraagt een horecavergunning aan. Er ligt echter een tip van het Openbaar Ministerie dat de aanvrager mogelijk betrokken is bij strafbare feiten, waarna een landelijke BIBOB-procedure wordt gestart. De betreffende wethouder roept de ambtenaar die de BIBOB-procedure regelt op zijn kamer en vraagt of de BIBOB-aanvraag naar zijn broer kan worden stopgezet. Vreemd is ook dat de locoburgemeester weigert om een brief te ondertekenen, waarin dezelfde broer van de wethouder wordt aangezegd dat hij zijn zaak niet mag openen zonder vergunning. Op advies van het Landelijk Bureau BIBOB wordt deze vergunning niet verleend vanwege “ernstig gevaar” dat deze voor criminele doelen zou worden gebruikt.

Hans Graai

Vanaf dat moment lijken de pijlen vol op de burgemeester gericht. In de periode waarin de BIBOB-affaire speelt, worden, ogenschijnlijk uit het niets, door PNL (de partij van de eerder genoemde wethouder en locoburgemeester) vragen gesteld over het declaratiegedrag van de burgemeester. Deze zou ten onrechte dubbele woonlasten declareren. Dit berust op een onjuist ambtelijk advies en de burgemeester betaalt het teveel ontvangen bedrag terug. Ondanks de vertrouwelijke behandeling verschijnt een dag later een blog over de dubbele woonlasten van burgemeester ‘Hans Graai’ op de website van Radio Kontakt.

Daar blijft het niet bij. Tijdens de volgende vergadering van het college deelt de locoburgemeester een brief uit aan de wethouders waarin hij vraagtekens zet bij de integriteit van Ubachs. De brief wordt verder niet besproken, totdat deze enkele maanden later opduikt in het Eindhovens Dagblad. “Wethouder twijfelde aan integriteit burgemeester Laarbeek”, is de kop.

Vals WOB-verzoek

Inmiddels is het eind 2013. Er komt een vals WOB-verzoek binnen over een boom die werd gerooid in de tuin van de burgemeester. Ubachs voelt de druk toenemen en hoewel er niets onoorbaars is gebeurd ontkent hij ten onrechte zijn aanwezigheid thuis en stelt de verklaring van een gemeentewerker ter discussie.

De paniek slaat nu echt toe. Ubachs speelt al jaren Sinterklaas in zijn oude woonplaats en kan daardoor niet bij een vergadering zijn. Hij durft dit echter niet te vertellen in het college en verzint een smoes. Het college ziet geen heil meer in de samenwerking en laat onderzoeken of de verhoudingen nog te herstellen zijn. Er volgt een kort onderzoek en op 14 maart wordt de conclusie besproken in de college: het komt niet meer goed.

Krampachtig gedrag

Een paar dagen later wint PNL de gemeenteraadsverkiezingen, maar verliest de twee wethouders in het college. Zowel de wethouder van het BIBOB-incident als de locoburgemeester keren niet meer terug. Hun partij blijft echter invloedrijk.

Opnieuw wordt gelekt, ditmaal verschijnt een artikel over het vertrouwelijke onderzoek naar de verhoudingen in het college in het Eindhovens Dagblad. “Wethouders uit het vorige college van B&W van Laarbeek vinden dat burgemeester Hans Ubachs niet op zijn woord is te vertrouwen.” De gemeenteraad doet aangifte van het lekken, maar het Openbaar Ministerie stelt geen onderzoek in.

Op 11 september 2014 schaart een meerderheid van de gemeenteraad zich in een besloten raadsvergadering achter een motie van wantrouwen van PNL. Ubachs schrijft een extra openbare raadsvergadering uit omdat hij publiekelijk een verklaring wil afleggen. Op 8 oktober is het zover. De motie van wantrouwen is volgens Ubachs “de afsluiting van een onverkwikkelijk proces” waarin hij zich steeds onveiliger voelde. “Dit heeft mij ernstig parten gespeeld in mijn functioneren en heeft geleid tot krampachtig gedrag.” Twee weken later legt Ubachs tijdelijk zijn taken neer. Hij zal niet meer terugkeren als burgemeester van Laarbeek.

"Burgemeester zijn, dat is en was echt mijn ding, bijna een droom. Ik had er ontzettend veel zin in toen ik begon in Laarbeek. Ik gaf vertrouwen aan de leden van het college, dat zit in mijn aard. Het kwam helemaal niet in me op dat mensen dit vertrouwen op zo’n vileine manier zouden beschadigen.

Tijdens een collegevergadering over het bestemmingsplan hoorde ik dat het ging om grond van een familielid van één van de wethouders. Ik was verrast dat niemand dit van tevoren had gemeld. Dat wil je gewoon weten als burgemeester. Ik kon niet meegaan met de rest van het college en volgde als enige het ambtelijk advies. Toch was er geen strijd, we gingen vriendelijk met elkaar om."

"Dat werd anders toen de affaire rondom het café ging spelen. De aankoop door de broer van de wethouder, de BIBOB-procedure, de brief die de loco niet wilde ondertekenen. Toen wist ik: het kan niet wat hier gebeurt. Achteraf vind ik dat ik dat te lang voor me heb gehouden. Ik had eerder verbreding moeten zoeken, bijvoorbeeld door de fractievoorzitters in te lichten en de uitkomst van de BIBOB-procedure te publiceren. Die loog er immers niet om. Het sudderde door omdat ik het alleen wilde oplossen. Als ik eerder had laten zien waar ik voor stond, juist ook buiten het college, dan was het misschien wel anders gelopen."

"Kort na de café-affaire begon het lekken uit vertrouwelijke vergaderingen en stukken. Dit moest wel gebeuren vanuit het college, of de kring daar omheen. Mijn directe collega’s dus. De druk liep voor mij daardoor flink op. Ik wilde niet weglopen uit de situatie, wilde doorzetten, maar ik wilde ook niemand anders hiermee belasten. Daardoor vloog ik uit de bocht. Dat is de tweede les die ik heb geleerd: ik had moeten voorkomen dat de druk zo hoog kon oplopen. Door het bespreekbaar te maken binnen het college, in de raad en ook daarbuiten. Door een externe erbij te halen misschien. Als een burgemeester om hulp vraagt wordt het vaak uitgelegd als een zwakte. Maar zwak is denken dat je het allemaal in je eentje kunt oplossen."

"Toen in de besloten raadsvergadering de motie werd aangenomen dat ik moest aftreden heb ik bewust niets gezegd. Ik wilde mij verantwoorden in de openbaarheid. Dat heb ik gedaan. Na die laatste verklaring in de raad heb ik mijn ambtsketting aan de bode gegeven en ik heb nooit meer een voet gezet in het gemeentehuis. Toch was dat niet de zwartste dag. Die kwam een paar maanden later, toen ik mijn ontslagbrief schreef. Mijn droom was voorbij.

Het heeft veel met me gedaan als mens. Ik ben een paar keer onwel geworden, kon een tijd lang geen hap door mijn keel krijgen, viel vijftien kilo af. Ik woon nog steeds in Laarbeek, maar sommige mensen wil ik echt niet meer tegenkomen. Mijn basishouding is nog steeds vertrouwen geven, maar door de ervaringen ben ik wel minder naïef."

"Als burgemeester ben ik, hoe vreemd dat ook klinkt, gegroeid door wat ik heb meegemaakt in Laarbeek. Ik ben nu ervaringsdeskundige. Ik heb geleerd minder naïef te zijn en er niet altijd vanuit te gaan dat de publieke zaak bij anderen bovenaan staat, maar dat het daar soms gaat om geld en macht. Ik heb als burgemeester van Laarbeek geen enkel besluit genomen waar ik nu niet meer achter sta. Maar in de communicatie zou ik het nu heel anders doen.

Na mijn afscheid van Laarbeek ben ik een jaar waarnemend burgemeester geweest in Gulpen-Wittem. Ik voelde daar dat het burgemeesterschap mij als een goed gesneden jasje past. Ik ben graag een burgemeester die niet alleen op kantoor zit, maar ook onder de mensen is. Bij mooie én moeilijke momenten in het leven. Ik zou graag weer burgemeester of waarnemer willen worden. Liefst begon ik vandaag nog."

Waarom houdt ondermijning van het bestuur u zo bezig?

“Ik vind het een groot maatschappelijk probleem als raadsleden niet vrij kunnen beslissen en hun controlefunctie niet meer kunnen uitoefenen. Dat is een reëel gevaar voor onze democratie. Bij ondermijnende criminaliteit gaat het om veel geld. Criminelen willen daar graag wat van investeren als ze daarmee raadsleden op hun hand kunnen krijgen. Met het oog op de komende verkiezingen moeten we daar alert op zijn. Vooral in kleinere gemeenschappen geldt bovendien dat er weinig afstand is tussen bestuurders en de bevolking. Dat maakt kwetsbaar.”

Kent u voorbeelden van ondermijning van het bestuur in Gelderland?

“Ja, die ken ik. Zorgelijke situaties waarin de burgemeester het eigen college niet meer kon vertrouwen. Waarbij de politie informatie niet meer kon delen met het hele college, met ambtenaren of met de raad. Vriendendiensten. Willekeur in handhaving. Inwoners die niet in het openbaar tegen mij durfden te praten over problemen in een gemeente. Voorbeelden van bedreigingen, intimidaties, pogingen om te beïnvloeden. Vaak gebeurt dit zo subtiel dat je er niets mee kunt als bestuurder of ambtenaar, maar je voelt het wel.”

Wat doet u hieraan in Gelderland?

“Ik heb een brief gestuurd aan alle gemeenteraden over dit probleem. Als ik een gemeente bezoek staat ondermijning altijd op de agenda, zowel in het college als in de raad. Ik roep politieke partijen op om dit onderwerp bespreekbaar te maken en alert te zijn bij de selectie van kandidaten.

We bieden ook concrete instrumenten aan. Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen heb ik burgemeesters gevraagd een risicoanalyse van kandidaat-wethouders door een onafhankelijk bureau te laten maken. Het klinkt misschien vreemd, maar dit werd erg gewaardeerd door de kandidaten. Deze analyse gebeurt in de vorm van een gesprek en ze zijn op deze manier meteen geïnformeerd over de risico’s die ze lopen. Ze voelen zich gewaarschuwd. Je kunt immers zomaar bij ondermijnende activiteiten betrokken raken. Dit beviel zo goed dat na de verkiezingen in 2018 alle kandidaat-wethouders in alle gemeenten in Gelderland een risicoanalyse krijgen. Zo heb ik dat op 1 februari 2017 met alle Gelderse burgemeesters afgesproken. Wij hebben dit overigens zelf ook al gedaan bij de vorming van Gedeputeerde Staten na de Statenverkiezingen.”

U roept politieke partijen op om dit onderwerp op de agenda te zetten. Maar wat kunnen zij eigenlijk doen?

“De risicoanalyse, zoals we bij de wethouders doen, zie ik bij gemeenteraadsleden niet heel veel gebeuren. Dat begrijp ik wel, het is een dure optie. Je hebt natuurlijk de VOG, maar die laat alleen zien of je al eens bent veroordeeld. Ik verwacht eigenlijk niet dat criminelen zelf in die gemeenteraad gaan zitten. Ze zullen eerder kiezen voor stromannen.

Het gaat mij vooral om bewustwording en scholing. Zorg dat raadsleden weten in welke context ze terecht komen, wat de gevaren en verleidingen zijn. Ga het gesprek aan. Niet alleen politieke partijen zijn hiervoor verantwoordelijk, maar ook de burgemeesters. Integriteit hoort hoog op de agenda te staan bij een nieuwe raad. Stel een gedragscode op, creëer een veilig klimaat en deel de dilemma’s. Het bedrijven van politiek met integriteit is op zichzelf al niet integer. Dat behoor je niet te doen."

Hoe groot is het probleem van ondermijning in Gelderland?

“Ik weet niet hoe groot het is. Dat is ook de reden dat we het Organized Crime Field Lab Oost-Nederland financieel hebben ondersteund. We zoomen daarbij, samen met het RIEC, OM, politie, gemeenten en Belastingdienst, in op een aantal casussen. Hoe kunnen we ondermijning voorkomen? Hoe lopen de criminele lijntjes? Hoe werken we als overheid beter samen om dit te voorkomen? Welke nieuwe markten liggen open voor criminaliteit?

Samenwerking tussen overheden en ondernemers is van groot belang bij de aanpak van ondermijning. Binnenkort spreek ik bijvoorbeeld met makelaars en notarissen. Investeren in de goede ondernemers vind ik belangrijk. De goeden moeten niet lijden onder de kwaden. Herman Kaiser, oud-burgemeester van Doetinchem en Arnhem, is in opdracht van de provincie bezig met het uitvoeren van een verkenning naar een breed gedragen alliantie voor een effectieve, integrale aanpak van ondermijnende criminaliteit.

Daarnaast gaan we als provincie ondermijningsbeelden financieren die het RIEC voor alle 54 Gelderse gemeenten gaat opstellen. We zijn betrokken bij Legal Valley, een netwerk van de gemeenten Zutphen, Arnhem en Nijmegen, het Openbaar Ministerie, Gelderse advocatuur, rechtbank, gerechtshof, universiteit en hogeschool, dat bekijkt welke wetgeving nodig is om ondermijning beter aan te pakken. We zijn onderdeel van het programma Samen Weerbaar (“Pact van Ellecom”), waarin diverse overheidsorganisaties uit Gelderland-Midden samenwerken aan een weerbare samenleving en een weerbaar lokaal bestuur. Ook hebben we beleidsmatig aandacht voor revitalisering van vakantieparken, het beter benutten van leegkomend vastgoed en het tegengaan van dumpingen van drugsafval. Kortom, er gebeurt veel in de verschillende streken van Gelderland. En dat is goed, we hebben geen tijd te verliezen.”

Dat ging niet zonder slag of stoot vertelt Joke Wierbos, teammanager sociaal wijkteam oost. “Sociaal werkers  bekeken handhavers met argusogen en omgekeerd.” Voor de pilot Poortwachter in de Wijk, die de gemeente samen met het VNG Kenniscentrum Handhaving (KCHN) uitvoerde, werden bewust medewerkers gevraagd die weerstand hadden tegen de samenwerking. En na de eerste trainingsdag leken de tegenstellingen groter dan ooit.

Keerpunt

Het keerpunt kwam toen de deelnemers een dag hadden meegelopen met een collega van de andere discipline. Joke: “De handhavers zagen dat de sociaal werkers lang niet zo naïef waren als ze hadden gedacht. En de sociaal werkers ervaarden dat de handhavers niet kickten op het opleggen van een hoge boete. Bovendien kwamen ze erachter dat ze veel vaker dan gedacht betrokken waren bij dezelfde casussen.”

Inmiddels is de nieuwe werkwijze in alle vijf sociale wijkteams van Zwolle geïntroduceerd. Het is de enige gemeente in Nederland waar sociaal werkers, sociaal rechercheurs én inkomensconsulenten integraal werken. De leerplichtambtenaren en de medewerkers van werk en re-integratie hebben ook al interesse getoond in de integrale aanpak.

Bende bij Kees

Een voorbeeld uit de Zwolse praktijk. Een sociaal werker  gaat op bezoek bij Kees*. Kees krijgt maandelijks een persoonsgebonden budget om thuisondersteuning in te kopen, maar in huis is het een enorme bende. Kees vertelt dat hij soms wel hulp krijgt van een familielid en dat dit familielid ook alles regelt rondom zijn persoonsgebonden budget. Het geld wordt hier duidelijk niet rechtmatig besteed en Kees heeft onmiddellijk zorg nodig. Wat doe je dan? Onderzoek of hulp? Na overleg in het integrale team krijgt Kees per direct Zorg in Natura en wordt er tegelijkertijd een onderzoek gestart naar het familielid. Een oplossing waar zowel de handhavers als sociaal werkers zich in kunnen vinden.

Fraudebewust

Zonder de samenwerking in integrale teams was deze casus niet zo voortvarend opgepakt, vermoedt Monique van Esterik, manager sociale wijkteams. “De handhavers en sociaal werkers hebben geleerd door elkaars bril te kijken. Ze delen vaak dezelfde zorgen en hetzelfde rechtsvaardigheidsgevoel. Ze hebben hetzelfde doel, al zitten daar andere wetten en taken achter.”

De inwoners van Zwolle merken vooral dat ze nu vanuit één visie benaderd worden. Bovendien is er meer oog voor het sociale aspect bij handhavers en zijn hulpverleners zich meer bewust van misbruik van zorggelden en de nadelige gevolgen daarvan. Dat werkt efficiënt en duidelijk. Monique: “Als gemeentelijke organisatie wil je tweebenig zijn: doelmatig én rechtmatig. Dat spanningsveld blijft, maar de grote winst is dat we altijd in gesprek zijn. Dat geldt voor de medewerkers van de integrale teams, maar ook voor ons als leidinggevenden.”

Weerbaar tegen fraude

Burgemeester Henk Jan Meijer ziet de integrale werkwijze als een sterk wapen tegen zorgfraude. “In Zwolle gaan honderden miljoenen euro’s om in het sociale domein. Criminaliteit volgt het geld, dus ook in Zwolle neemt de zorgfraude toe. Een goed georganiseerde én geïnformeerde overheid is weerbaarder tegen deze vorm van criminaliteit. Bewustwording van ondermijnende criminaliteit is daarom juist ook aan de zorgkant van de overheid belangrijk. Door de integrale visie werken we als gemeente efficiënter en bieden maatwerk. Hierdoor wordt het belastinggeld goed benut. Ook zijn we als gemeente veel beter geworden in het signaleren van zorgfraude.”

“Stel je voor. Klaas Otto, oprichter van No Surrender, begint een plaatselijke politieke partij, komt in de gemeenteraad naast je te zitten en brengt een voorstel in waar jij tegen bent. Wat doe je?” Het blijkt een dilemma waar de raadsleden maar moeilijk uit komen. “Want ook wij moeten aan ons gezin denken.”

Ben van der Hoeven van het RIEC schetst dit dilemma niet zomaar. Klaas Otto heeft in een televisieprogramma ooit geroepen dat hij graag “op teenslippers naast de burgemeester” zou zitten. Maar er zijn veel meer dubieuze personen die via de gemeenteraadsverkiezingen invloed proberen uit te oefenen op het plaatselijke bestuur. “Bij het RIEC hebben we buikpijn van de verkiezingen.”

Ongeloof

Infiltreren in het bestuur van een gemeente is meestal een proces van de lange adem, maar soms kan het ook heel snel gaan. Lokale partijen zijn immers altijd op zoek naar nieuwe leden. De eerste stap is een plek op de lijst voor de verkiezingen. Met een beetje geluk en steun van de achterban komt de infiltrant in de raad. Daar kun je al invloed uitoefenen, maar beter nog is een plek als wethouder. Je bent dan in de positie om ambtenaren onder druk te zetten.

Ongeloof bij de raadsleden. “Gebeurt dat echt?” en “Heeft één wethouder zoveel invloed?” Ja, helaas, dit komt echt voor, bevestigt Ben. “Lokale politieke partijen zijn daarbij kwetsbaarder dan landelijke partijen, maar het gebeurt overal.”

Naast infiltratie is ook beïnvloeding van raadsleden door criminele ondernemers een reëel gevaar. Criminele ondernemers investeren graag in een goede relatie met het bestuur. Dit gebeurt vaak heel subtiel. Een gratis kopje koffie, een etentje, een uitnodiging voor een voetbalwedstrijd.

Barrières

Wat kun je als raadslid doen om te voorkomen dat je partij beïnvloed wordt door criminelen? Ben: “Wees alert! Bij traktaties door ondernemers, maar ook bij nieuwe aanmeldingen vlak voor de verkiezingen. En bouw extra barrières in bij de selectie van potentiële raadsleden. Bijvoorbeeld een minimaal aantal jaren lidmaatschap, een VOG of onderzoek van geloofsbrieven. Heb je het vermoeden dat er iets niet klopt? Ga dan in gesprek met de fractievoorzitter, burgemeester, griffier of AOV’er.”

Held, als je het meldt!

De gemeenten Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Landerd, Mill en Sint Hubert, Sint Anthonis en Uden riepen in september hun inwoners per brief op om het te melden wanneer ze iets zien wat niet in de haak is. In februari verzond burgemeester Hamming van Heusden ook al een dergelijke brief. In de media kreeg de brief aandacht van onder andere GeenStijl en het Brabants Dagblad.

Burgemeester Wim Hillenaar van Cuijk: “Met deze brief wil ik de inwoners van mijn gemeente bewust maken. Ik vraag hen niet om achterdochtig te worden, maar om waakzaam te zijn. De georganiseerde criminaliteit in Brabant is geen spannend boek, het gebeurt hier en nu. De verschillende overheidsinstanties hebben een grote klus te klaren als het gaat om de aanpak van ondermijnende criminaliteit, maar zij niet alleen, dit is iets wat we met elkaar moeten doen. Ik vind het mooi om te zien dat burgers deze oproep ter harte nemen: de meldingen druppelen inmiddels binnen.”

Bron: RIEC Zeeland, West-Brabant en Oost-Brabant

ChristenUnie bang voor invloed criminelen in raad

De ChristenUnie in Arnhem maakt zich zorgen over infiltratie van criminelen in de gemeenteraad. De partij deed in de media een oproep aan de nieuwe burgemeester Ahmed Marcouch om hier in het licht van de verkiezingen maatregelen tegen te nemen. De lokale politiek is kwetsbaar en een gebrek aan integriteit kan leiden tot ondermijning van het openbaar bestuur, stelt de partij.

Addy Plieger, fractievoorzitter van de ChristenUnie Arnhem: "Partijen zijn zelf verantwoordelijk voor wie er op de lijst komt. Toch heeft de burgemeester hierin wel een aandeel. Als hij meer aandacht aan dit onderwerp besteedt, is het een extra ‘wake up call’. Partijen gaan dan actiever selecteren op aanmeldingen."

Ook de ChristenUnie in Arnhem is steeds alerter op aanmeldingen. "Wanneer iemand bijvoorbeeld net in de stad woont en zich zonder concrete reden aanmeldt voor onze partij, dan gaan toch wel de alarmbellen af. Voordat we iemand op de lijst zetten, controleren wij zijn of haar netwerk. Het is namelijk lang niet altijd de crimineel zelf die zich aanmeldt, het kunnen ook stromannen zijn."

Bron: ChristenUnie Arnhem

Burgemeester Metz roept op tot waakzaamheid

Een opvallende oproep begin oktober van de burgemeester van Soest, Rob Metz. Hij riep de inwoners van Soest op alert te zijn op signalen dat de georganiseerde criminaliteit infiltreert in zijn gemeente. ‘Meld afwijkend gedrag, het is dichterbij dan wij denken.’ Bij Pauw legde hij uit waarom.

“Die georganiseerde criminaliteit zit veel dichterbij dan wij meestal denken. Dat is de reden dat ik een oproep heb gedaan in de lokale media om raar gedrag te melden. Bijvoorbeeld een pand waar alleen ’s avonds laat bedrijvigheid is en je verder nooit iemand ziet. Je ziet dat dit soort meldingen nog weinig gebeurt. Het lijkt alsof veiligheid alleen een taak is van politie en justitie, maar het is van ons allemaal."

Bron: BNN/Vara

Drukkerijen misbruikt bij fraude

De criminele industrie kan niet draaien zonder hulp van faciliteerders buiten het criminele milieu. Denk aan transporteurs en financiële dienstverleners. De Inlichtingen- en Opsporingsdienst van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA-IOD) ziet steeds vaker dat ook drukkerijen een faciliterende rol spelen bij het plegen van fraude.

Volgens directeur Roel Stevens van de NVWA-IOD gaat dit om fraude die een gevaar kan opleveren voor de voedselveiligheid en de volksgezondheid. "Wij hebben vorig jaar bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar het vervalsen van etiketten op blikken babymelkpoeder. De verdachten lieten valse etiketten drukken, waardoor het leek alsof de voeding geschikt was voor baby’s met een koemelkallergie, terwijl dat niet zo was. De blikken konden met de vervalste etiketten voor een hogere prijs worden verkocht. Als kinderen met een koemelkallergie deze melk hadden gedronken, hadden ze een ernstige allergische reactie kunnen krijgen.” Een ander voorbeeld is het drukken van valse halal-certificaten, waardoor de fraudeur goedkoop paardenvlees als duurder halal rundvlees kon verkopen.

"De branche is zich nauwelijks bewust van deze vorm van fraude, die mogelijk ook strafbaar is voor de drukkerij zelf. Daarom willen we proberen om het fraudebewustzijn onder drukkerijen te vergroten."

Bron: kvgo.nl

Code Geel, Editie 2 Jaargang 1

Publicatiedatum

woensdag 11 oktober 2017

Hoofdredactie

Karel Schuurman

Productie

Communicatie LIEC

Eindredactie

Andrea Jansen

E-mail

communicatie@liec.nl

Internet

http://www.riec.nl

Copyright

CC0 1.0 Universal