Dit artikel hoort bij: Code Geel Editie 4

OMG’s in de horeca

Horeca

Foto Hollandse Hoogte, Lies Thru a Lens, Zairon, Kleuske en Johan Bakker

Hoe moet je als horeca met het fenomeen OMG’s omgaan? Koninklijke Horeca Nederland (KHN) adviseert de leden om onderling duidelijke afspraken te maken, maar werkt ook nauw samen met politie en gemeenten. Daarnaast vraagt KHN de overheid om met beleid te komen. Niet alleen voor het weren van OMG’s, maar voor alle groepen die overlast veroorzaken.

“De overheid kan de horeca nog meer betrekken bij de aanpak”

Koninklijke Horeca Nederland vindt het belangrijk dat de overheid beleid maakt voor het weren van overlastgevende groepen en daarin de samenwerking zoekt met de horeca. “We merken nog te vaak dat de overheidspartijen weliswaar samen optrekken, maar dat veelal doen binnen de ‘overheidskolom’. Terwijl OMG’s zich in enkele gemeenten juist manifesteren in de horeca. De overheid betrekt horeca- en andere lokale ondernemers wat dat betreft onvoldoende bij de aanpak. En als ze betrokken worden, dan is heel vaak de boodschap: ‘jullie moeten OMG’s op geen enkele manier faciliteren en ze weigeren’. Niet vreemd dat horecaondernemers dan niet staan te trappelen. Sowieso blijft het een wankel evenwicht: OMG’s geven niet per definitie overlast.”

Eén lijn trekken

KHN heeft ook goede ervaringen. Zo geeft de branchevereniging aan dat het zeker helpt wanneer burgemeesters ‘stopgesprekken’ voeren met bijvoorbeeld horecaondernemers. “Een burgemeester kan kijken of er bestuursrechtelijk handvatten zijn om een clubhuis te sluiten en hij kan gebiedsverboden uitreiken aan personen die zich misdragen. Wat daarnaast enorm helpt is als gasten in een uitgaansgebied, of binnen een gemeente met dezelfde regels worden geconfronteerd. Als alle horecaondernemers één lijn trekken sta je sterker. Daarbij heb je back-up nodig van de gemeente en de politie.”

“Als iedereen één lijn trekt, sta je sterker”

Collectieve huisregels

In sommige gemeenten is al ervaring opgedaan met het opstellen van collectieve huisregels. Daar mag bijvoorbeeld geen ‘groepskenmerkende negatief sfeerbepalende kleding’ gedragen worden. Met deze regel kunnen leden van OMG’s in hun clubkleding geweerd worden. Maar ook voetbalsupporters of vrijgezellenfeesten. “De horecatelefoon van de politie is daarbij een belangrijk hulpmiddel. Het zorgt voor snelle bijstand van de politie bij het weigeren van toegang.” Wanneer er sprake is van bedreiging of afpersing adviseert KHN om altijd aangifte te doen. Anoniem melden kan ook bij NL Confidential (voorheen ‘M’). Er is door de minister van JenV een speciale Vertrouwenslijn Afpersing in het leven geroepen voor ondernemers die worden afgeperst: 0800-2800 200.

Lees hieronder hoe Enschede 'baas over eigen deur' bleef, hoe Amsterdam de overlast van Satudarah inperkte en wat Den Bosch, Tilburg en Sittard-Geleen deden om OMG-leden uit de horeca te weren.

Het Amsterdamse Team Aanpak Ondermijning van de gemeente ontwikkelde een werkwijze voor het opleggen van gebiedsverboden aan leden van criminele motorclubs. Deze werkwijze is op te vragen via ondermijning@amsterdam.nl.

Amsterdam

Amsterdam: Uitgaansgeweld Satudarah

Op 12 september 2016 startte een groep mannen - waarvan het merendeel lid was van de motorbende Satudarah - een gigantische vechtpartij in een café in Amsterdam, nadat hen de toegang tot het café was geweigerd. Ze mishandelden de portier, drongen het café binnen en richtten daar vervolgens veel schade aan. Er werd met barkrukken en glazen gegooid. Medewerkers en gasten werden bedreigd en geïntimideerd. Een paar maanden later waren opnieuw leden van Satudarah betrokken bij ernstige geweldsdelicten, dit keer in een nachtclub in Amstelveen. Daar werden twee mannen zo hard geschopt en geslagen, dat één van hen bewusteloos raakte.

Gebiedsverbod
Naar aanleiding van de vechtpartij in Amsterdam kregen twaalf mannen in oktober 2016 een gebiedsverbod van drie maanden opgelegd voor het Rembrandtplein in Amsterdam. Na de vechtpartij in Amstelveen kregen vier leden van de motorbende celstraffen tot negen maanden. Ook werd het gebiedsverbod van drie leden – die zowel bij de vechtpartij in Amsterdam als in Amstelveen betrokken waren - verlengd.

Enschede

Enschede: Baas over eigen deur

Als horecaondernemers, toezichthouders en politieagenten zien dat criminele motorbendes vaak aanwezig zijn in bepaalde horecagelegenheden, melden zij dit bij de gemeente Enschede. De gemeente onderneemt dan actie om te voorkomen dat deze clubleden de regie van een kroeg overnemen. “Het begint vaak onschuldig, maar op het moment dat je als horecaondernemer niet meer de baas bent over je eigen deurbeleid, dan heb je de wedstrijd al verloren”, aldus Onno van Veldhuizen, burgemeester van Enschede.

Waarschuwen
De gemeente waarschuwt horecaondernemers voor het risico dat zij lopen als ‘foute gasten’ sluipenderwijs het bedrijf overnemen. “We begrijpen dat iemand bang is om klanten de deur te wijzen, maar angst is een slechte raadgever. We zeggen ook tegen ondernemers dat we komen helpen om bepaalde gasten de deur te wijzen. En als de signalen daartoe aanleiding geven, dan voeren we een persoonlijk gesprek”, zo vertelt de burgemeester. “Als bij een controle wapens of drugs worden gevonden, dan loop je als kroegbaas het risico dat jouw tent op slot gaat.” Toch lost de burgemeester de problemen liever anders op: “De ervaring leert dat met een gesprek soms veel schade voorkomen kan worden. Voorkomen is echt beter dan genezen!”

Den Bosch

Den Bosch: Bossche horeca is geen alternatief

De Brabantse hoofdstad kende tot 2017 nauwelijks problemen met criminele motorbendes in kroegen. Toch ondernamen de politieke partijen begin dat jaar actie. Omdat steeds meer clubhuizen in de omgeving moesten sluiten, vreesden ze dat motorbendes op zoek zouden gaan naar alternatieven. Om te voorkomen dat de Bossche horeca het doelwit van een criminele motorbende werd, ondernam de gemeente actie.

Verbod op bijeenkomsten
De gemeente verbood als eerste gemeente bijeenkomsten van criminele motorbendes in horecagelegenheden, door dit op te nemen in de plaatselijke Horecaverordening. De maatregel voorkomt enerzijds dat de cafés gebruikt worden als verzamelplek voor OMG’s en biedt anderzijds horecaondernemers mogelijkheden om criminele motorclubs buiten de deur te houden. Bij de uitvoering van deze maatregel werkt de gemeente samen met het CCV, politie, Meld Misdaad Anoniem, Koninklijke Horeca Nederland en de Bossche horeca. Binnen dit netwerk kan informatie met elkaar worden gedeeld en krijgen horecaondernemers hulp als zij te maken krijgen met criminele motorbendes in hun café.

Sittard-Geleen

Sittard-Geleen: Concurrerende motorclubs

De gemeente Sittard-Geleen heeft een rijke geschiedenis met criminele motorbendes, die daar meerdere malen de openbare orde hebben verstoord. Zo waren de Hells Angels in grote getalen aanwezig tijdens de traditionele Sint Joepmarkt in 2014 om een statement te maken naar de Bandidos, die net daarvoor een afdeling hadden geopend op ‘hun terrein’: Sittard. In 2015 was er een heftige vechtpartij tussen de Bandidos en een supportclub van de Hells Angels voor een café. Daarbij werd ook geschoten. In deze periode was ook sprake van de opkomst van motorclub Satudarah. De gemeente moest streng optreden om deze bendes onder controle te houden.

Jasje uit op terras in Sittard-Geleen
In 2014 sloten de gemeente Sittard-Geleen, politie en Koninklijke Horeca Nederland een zogenaamd ‘heren-akkoord’ om leden van criminele motorbendes buiten de horeca in de binnenstad te houden. Dit akkoord werd in 2016 uitgebreid naar horeca in de gehele gemeente. Café- en restauranthouders ontvingen een uitvoerige brief met instructies over hoe ze personen in clubkleuren kunnen weigeren in hun gelegenheid, zonder daarbij te discrimineren. Strikte kledingvoorschriften in de horeca moeten ervoor zorgen dat criminele motorbendes verdwijnen uit Sittard-Geleen. Hesje aan? Dan mag de horecabaas je vragen het terras te verlaten.

Tilburg

Tilburg: Geweld en afpersingspraktijken

Rond 2014 vond een flink aantal geweldsdelicten plaats, waar criminele motorclubs zoals Satudarah en No Surrender bij betrokken waren. Daarnaast kreeg de gemeente tips binnen over afpersingspraktijken waar leden van criminele motorbendes bij betrokken waren. Slachtoffers durfden geen aangifte te doen, omdat ze bang waren voor de gevolgen.

Dresscode
Voor de oud-burgemeester van Tilburg, Peter Noordanus, was de maat vol. "Ik wil van dat intimiderende gedoe af, waarbij een groep motorclubleden in de binnenstad laat zien: wij zijn hier de baas", zei Noordanus in het Radio 1-programma ‘De Ochtend’. Daarom besloot Noordanus dat vanaf mei 2014 het dragen van jacks en hesjes van motorbendes verboden is in het centrum van Tilburg tijdens evenementen en in de avonduren. Dit verbod heeft een half jaar stand gehouden en daarna zijn afspraken gemaakt met de motorbendes. Sindsdien hebben zij vrijwel geen overlast meer veroorzaakt in de horeca.